Ông Phan Doãn Nam, thư ký của Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch thời
kỳ Việt Nam và Mỹ đang đàm phán Hiệp định Paris, kể lại những câu chuyện liên
quan quá trình bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ, trong đó có vấn đề bồi thường
chiến tranh và MIA.
Nhà máy thép không thành
“Quá khứ không dễ quên, nhất là khi bị in hằn bởi những vết sẹo do chiến
tranh để lại nhưng với tư duy luôn hướng về phía trước, Việt Nam và Hoa Kỳ đã
và đang nỗ lực rất nhiều để vượt lên trên quá khứ và định hình quan hệ tương
lai”. (Phó TT-Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh)
Ông Nam kể, năm 1973, phía
Việt Nam muốn nhận tiền bồi thường chiến tranh để xây dựng nhà máy thép 3 triệu
tấn; phía Mỹ đồng ý thương lượng về vấn đề này, nhưng không gọi là bồi thường
chiến tranh, mà là khoản đóng góp vào quá trình tái thiết Việt Nam. Phía Việt
Nam lúc đầu đưa ra con số 5 tỷ USD, sau thương lượng thì rút xuống 3,25 tỷ USD.