Tôn vinh không thể chỉ là dựng tượng !

Tỉnh Phú Thọ đang chuẩn bị khởi công xây dựng một tượng đài lớn tôn vinh cố Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích lịch sử Đền Hùng. Theo báo chí, công trình được xem là “biểu tượng văn hóa – lịch sử”, yêu cầu hoàn thiện trước Giỗ Tổ Hùng Vương năm 2026.

Nhưng, xin hỏi: khi chúng ta yêu quý một con người, thì cách tỏ lòng kính trọng chính là cho điều Người mong muốn, chứ không chỉ là cho điều chúng ta thích.

Lúc sinh thời, cố Chủ tịch Hồ Chí Minh từng bày tỏ mong muốn giản dị: hỏa táng, để lại tinh thần cho dân tộc, không cần lễ lạt hoành tráng, không cần công trình cầu kỳ.

Nếu vậy, việc xây thêm tượng đài hoành tráng — trong khi đã có Lăng Bác — đặt ra câu hỏi: họ đang tưởng nhớ theo cách của Người, hay đang sáng tạo hình tượng của chính họ?

Tôn vinh không thể chỉ là dựng tượng, mà cần đi kèm sự thấu hiểu. Khi lời Người là “giản dị”, thì việc chọn “hoành tráng” cần có lý do rõ ràng — chứ không chỉ là bản năng biểu tượng.

Trong lúc nước ta đang đối mặt với thiên tai, bão lũ, biển đảo căng thẳng và nhiều vùng còn nghèo khó, chúng ta cần đặt câu hỏi:

• Có thực sự phù hợp khi ưu tiên nguồn lực cho một tượng đài lớn thay vì hoàn thiện các dự án phòng chống thiên tai, nâng cấp hạ tầng vùng khó, hỗ trợ người nghèo?
• Dự án tượng đài là công trình do Nhà nước đầu tư, hay xã hội hóa? Tổng mức đầu tư, chi phí duy tu là bao nhiêu? Vai trò nhân dân và cộng đồng được tham vấn như thế nào?

Công trình biểu tượng chỉ thật sự có giá trị khi:

• Minh bạch về ngân sách, thủ tục và lợi ích;
• Không lấy đi từ nhu cầu sinh tồn và phát triển của người dân;
• Đi cùng với hành động cụ thể để nâng cao đời sống, chứ không chỉ nâng tầm hình ảnh.

Yêu quý không phải là xây thật hoành tráng, mà là thực hành đúng lời người đã dạy — là bảo vệ người dân, là dùng nguồn lực của dân cho dân, là minh bạch từ khởi công đến bảo dưỡng.

Nếu chúng ta thật sự kính trọng Bác,
hãy bắt đầu bằng việc: “Xin cho biết: công trình này phục vụ ai, và phục vụ như thế nào?”

“Nếu chúng ta xây tượng đài để nhớ một người lớn,
thì hãy xây bằng cách khiến cuộc sống người nhỏ cũng được sáng hơn.”