“Lâu có cái lợi là tích lũy được kinh nghiệm, nhưng lâu quá cũng có mặt không tốt thậm chí xấu nữa: Tư tưởng lão làng, ngại làm mới cứ “đường xưa lối cũ ” mà đi, hạn chế sự phát triển của địa phương, cản đường lớp trẻ”.
Lại nhớ câu nói của ai đó : Đảng chưa cho tôi nghĩ...Hèn chi !
– Thỉnh thoảng có qua Đà Nẵng và được hóng nhiều chuyện về ông Nguyễn Bá Thanh, cả hay và dở. Tôi không hề khen cái ” đức” của NBT mặc dù nghe rất nhiều người ca ngợi, đơn giản vì từ lâu đã mất hết niềm tin vào các quan chức thời nay (ông Nguyễn Sự là trường hợp cá biệt). Dù sao mặc lòng, tôi vẫn thấy NBT là quan chức cần có của thời hiện tại.Bằng những quyết sách độc đoán của mình, ông ấy đã biến một Đà Nẵng xập xệ ngày nào trở thành một đô thị có tầm vóc như ngày nay. Có thể ông ta cũng ” ăn”, thậm chí ” ăn” bẫm khi cấp phép dự án này nọ hoặc thu hồi đất chỗ kia. Có thể ông ấy cũng thường dùng thủ đoạn với người này người nọ và việc ông ta xây bệnh viện ung bướu, xây chung cư cho dân ” nhà chồ”, cấp nhà cho gia đình em bé ung thư… là mị dân nhưng rõ ràng, cái ông ấy đem lại cho Đà Nẵng là lớn hơn rất nhiều so với cái ông ta chiếm làm của riêng hoặc bị tai tiếng. Ông NBT có thể là một kiểu “độc tài ” ở Đà Năng ( Trời của Thanh, đất của Thanh” và có thể còn có những tật xấu khác nhưng rõ ràng, thời này cần phải có những con người như thế. Nam Hàn nếu không có nhà độc tài Phác Chính Hy thì không trở thành một nước phát triển trong tốp 10 thế giới như ngày nay
.– Thỉnh thoảng có qua Đà Nẵng và được hóng nhiều chuyện về ông Nguyễn Bá Thanh, cả hay và dở. Tôi không hề khen cái ” đức” của NBT mặc dù nghe rất nhiều người ca ngợi, đơn giản vì từ lâu đã mất hết niềm tin vào các quan chức thời nay (ông Nguyễn Sự là trường hợp cá biệt). Dù sao mặc lòng, tôi vẫn thấy NBT là quan chức cần có của thời hiện tại.Bằng những quyết sách độc đoán của mình, ông ấy đã biến một Đà Nẵng xập xệ ngày nào trở thành một đô thị có tầm vóc như ngày nay. Có thể ông ta cũng ” ăn”, thậm chí ” ăn” bẫm khi cấp phép dự án này nọ hoặc thu hồi đất chỗ kia. Có thể ông ấy cũng thường dùng thủ đoạn với người này người nọ và việc ông ta xây bệnh viện ung bướu, xây chung cư cho dân ” nhà chồ”, cấp nhà cho gia đình em bé ung thư… là mị dân nhưng rõ ràng, cái ông ấy đem lại cho Đà Nẵng là lớn hơn rất nhiều so với cái ông ta chiếm làm của riêng hoặc bị tai tiếng. Ông NBT có thể là một kiểu “độc tài ” ở Đà Năng ( Trời của Thanh, đất của Thanh” và có thể còn có những tật xấu khác nhưng rõ ràng, thời này cần phải có những con người như thế. Nam Hàn nếu không có nhà độc tài Phác Chính Hy thì không trở thành một nước phát triển trong tốp 10 thế giới như ngày nay
– Ông Thanh là con người cần cho phát triển nhanh nhưng nếu không có người cầm cương điều chỉnh thì cũng rất dễ sụp đổ. Người có thể giúp cho sự phát triển bền vững là ông Nguyễn Sự. Ông Sự không giỏi ” làm kinh tế” theo cách người ta đang nhìn nhận. Ông là người biết rõ giá trị của văn hóa truyền thống, biết trân trọng và nỗ lực gìn giữ phần tốt đẹp của văn hóa truyền thống ( không phải chỉ giữ cái phố cổ Hội An mà chính là cái nét đẹp trong cách sống, cách ứng xử của người Hội An). Điều này sẽ điều chỉnh những sai lệch trong phát triển kinh tế mà những người như NBT đang hăm hở làm.
Đương nhiên, ở đây tôi không nói chỉ cần 2 con người cụ thể này mà là cần 2 ” mẫu” con người này
.
– Rất biết các quan chức quá tuổi hưu đang ” cố đấm ăn xôi” giữ ghế bằng mọi giá. Tuy nhiên, họ ” cố đấm” thì được ” ăn xôi” do họ ở những vị trí cao ngất ngưởng, từ BT đến TBT . Riêng ông Nguyễn Sự, nếu cố ở lại thêm 2 năm nữa thì chỉ có mất chứ không được bất cứ thứ gì, kể cả cái nhỏ nhất là tăng thêm một bậc lương trước khi về hưu. Tôi không đánh đồng việc ông Sự về hưu trước tuổi như hàng trăm quan chức ngang, hơn cấp ông cũng đang làm thế và sẽ làm thế từ nay đến cuổi năm 2015 (do Đại hội Đảng các cấp) vì ông Sự khác hẳn các quan chức kia về nhân cách.
>> Sự “giàu có” của Bí thư Hội An
.
Những ngày này, dư luận xôn xao về sự kiện ông Nguyễn Sự, Bí thư Thành ủy Hội An (Quảng Nam) nộp đơn xin từ chức khi chưa hết nhiệm kỳ. Ở một xã hội, mà “văn hóa từ chức” là rất hiếm, thì việc một quan chức đàng hoàng, nổi tiếng liêm khiết và gần dân tự nguyện từ chức, đã để lại những ấn tượng… quý, dù không ít người nuối tiếc cho ông.
Bỗng nhớ đến vạt hoa tầm xuân tôi đã gặp cách đây ít lâu, khi quay trở lại phố cổ Hội An, và tình cờ đọc trên báo mạng, mới hay Hội An được tạp chí du lịch có tiếng của Anh- Wanderlust- bình chọn là điểm đến yêu thích hàng đầu thế giới.
Vạt hoa tầm xuân nở thanh tân trên bức tường cổ nhà ai đó, giữa một trưa Hội An thanh bình. Những bông tầm xuân (hồng leo) mảnh mai, phơn phớt phấn hồng trong cổ tích thơ bé tôi từng ngất ngây, bỗng như bước ra cuộc đời.
Những bông hoa e thẹn, thơ ngây núp sau những chiếc lá răng cưa bé xíu, có vẻ đẹp Tây phương tao nhã, rất hài hòa trên bức tường gạch cũ rêu phong, cỗi màu thời gian, tuyệt diệu đến nỗi, sau này, cứ nhắc đến Hội An, lại thấy hiện lên vạt tầm xuân thanh khiết năm nào…
Nó tựa như thông điệp cuộc sống đô thị này. Tựa như thông điệp mà ông Nguyễn Sự vừa gửi cho những người đồng sự của mình.
Đó là sự chuyển động, sự vận động, sự thay đổi của quy luật XH. Cái mới sẽ phải thay cho cái cũ. Cái trẻ trung thay thế cho cái đã già.
Hội An có rất nhiều làng hoa. Hoa mai ở Cẩm Châu, hoa mãn đình hồng, ly, cúc, hải đường… ở Cẩm Hà, Cẩm Thành. Nhưng không đâu thấy có tầm xuân. Bởi thế, nên vạt tầm xuân bất ngờ, thanh tao, như một hồi ức riêng biệt về Hội An, thật dịu dàng.
Nhất là khi nghe ca khúc Đánh thức tầm xuân. Làm sao, Dương Thụ- người nhạc sĩ già, từng trải qua biết bao hỉ nộ ái ố ở đời, lại vẫn giữ được nơi con tim mình, cái nhìn trẻ trung, đắm đuối đến vậy: Giọt sương trắng/ Giọt sương tan nắng/ Thức dậy đi/ Đóa tầm xuân thơ ngây của tôi…
Tôi đã đi bộ trên những vỉa hè phố cổ Hội An, qua rất nhiều những ngôi nhà rêu phong, để tìm kiếm thêm những đóa tầm xuân thơ ngây mà không thấy. Hay những vẻ đẹp quý thì hiếm gặp?
Thú vị nhất, được vào thăm những ngôi nhà kiến trúc cổ trầm tư, đặc sắc từ thế kỷ 17, những hội quán, đền miếu…. Bên cạnh những ngôi nhà kiến trúc Tây phương bay bổng, tinh tế, mang hơi thở của một đô thị giao thương, một thương cảng quốc tế thuở nào, để rồi suy tàn do những bối cảnh lịch sử.
Nhưng vẫn còn đây, đô thị cổ với phong tục tập quán, tín ngưỡng dân gian và lễ hội văn hóa đặc sắc được bảo tồn. Một bảo tàng sống về kiến trúc, lối sống đô thị sinh động, xứng đáng là Di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận (1999).
Những gì của Hội An có được hôm nay, là “sản phẩm” của Nguyễn Sự và các đồng sự của ông.
Khi ấy, tôi chưa hề biết ông- vị quan chức cao cấp nhất của thành phố, với chức danh Bí thư Thành ủy. Chỉ biết sau này, khi ông, quan chức cấp thành phố đầu tiên được trao tặng Giải thưởng Phan Chu Trinh (lần 05), giải thưởng Vì sự nghiệp văn hóa và giáo dục.
Nhưng ông đã để lại cho tôi và tin rằng cho cả XH một câu nói để đời ấn tượng: Đã làm quan là phải đàng hoàng.
Hóa ra, Nguyễn Sự nổi tiếng hơn những gì tôi tưởng.
Ông đã được vinh danh Anh hùng thời kỳ Đổi mới.
Từng làm Chủ tịch UBND TP Hội An, từ lúc rất trẻ, mới 36 tuổi đời. Còn trước đó, ông là người lính. Cả cuộc đời của ông gắn bó máu thịt với Hội An. Ông hiểu Hội An đến từng hơi thở, mỗi buồn vui mưa nắng, ấm lạnh cuộc đời.
Nguyễn Sự không có tác phẩm sáng tạo kiểu viết tay. Nhưng điều đặc biệt, “tác phẩm” của ông là toàn bộ không gian và con người Hội An, đang sống, đang thở mỗi ngày, liên tục đổi thay, liên tục đóng góp những giá trị tinh thần cho đời sống. Như nhà văn Nguyên Ngọc, Chủ tịch Hội đồng khoa học Quỹ văn hóa Phan Chu Trinh đã nhận xét. Ông là “một nhà văn hóa thực hành” đặc sắc, cũng chữ của nhà văn Nguyên Ngọc.
Khi quen ông rồi, có lần tôi hỏi: Một ngày làm việc của anh như thế nào? Ông bảo, 05 giờ sáng ông đã trở dậy, đi vòng một lượt quan sát thành phố. Trở về, khoảng 07 giờ, ông sà vào quán café nào đó nhâm nhi một chút cho tỉnh táo, chuẩn bị một ngày làm việc mới.
Ngày nào cũng vậy, ông “vi hành” thành phố theo cách riêng mình, vừa dân dã vừa có chút nghệ sĩ.
 |
| Hoa tầm xuân tựa như một thông điệp. Ảnh minh họa |
Nếu nói tiêu chí một người làm quan, phải có tâm, có tầm. Thì Nguyễn Sự có đủ hai tố chất lớn đó.
Có tâm, để mọi chính sách liên quan đến sự phát triển, hội nhập của Hội An, luôn lấy sự hài hòa lợi ích giữa người dân, chính quyền và nhà đầu tư làm trọng. Mà đằng sau những dự án đất đai, xây dựng không hề có sự khuất tất, có sự “chia chác phần trăm”. Ông vẫn nói, Phật tại tâm, ma cũng tại tâm, là thế.
Có tầm, để ông biết nhìn ra, sự phát triển kinh tế đô thị, ở đây là cách làm du lịch, trên nền tảng phố cổ, truyền thống, phải khéo léo, khôn ngoan lắm, để không phá vỡ bản sắc văn hóa riêng biệt, độc đáo của Hội An. Để người Hội An, khi tiếp xúc với đủ loại khách Tây, Tầu, Nhật Bản, Hàn Quốc…, họ thực là những “hướng dẫn viên” dồi dào vốn sống, và văn hóa Hội An, những người truyền cảm hứng bất tận về đô thị cổ dấu yêu của họ.
Chả thế, nhà văn Nguyên Ngọc nhận xét: Nguyễn Sự đã làm được một điều tưởng chừng không thể… Nếu không có Nguyễn Sự, sẽ chẳng giữ được Hội An. Nguyễn Sự là tập trung tinh tuý của người Hội An: Trí tuệ, năng nổ nhưng thật bình dị, chân thật.
.
Không thể mà thành… có thể! Đó là Nguyễn Sự.
Không thể mà thành… có thể! Đó là Nguyễn Sự.
Thế nên, không phải ngẫu nhiên có tới 976 thành phố được tạp chí Wanderlust bầu chọn, nhưng Hội An vẫn được đánh giá đầu bảng, với tỷ lệ bình chọn tới 97,18%. Tiếp đó, mới là thành phố Cusco (Peru), với 95,76%, và Kyoto (Nhật Bản), với 94,81%.
Đặt câu chuyện “tác giả” Nguyễn Sự và “tác phẩm” Hội An trong thời cuộc mà niềm tin của người dân luôn bị thách đố, có nhà báo đã hỏi: Ông có phải người mơ mộng cuối cùng của Hội An không?
Có thể. Và cũng chưa chắc.
Bởi ông là người rất thực tế. Ngay việc ông làm đơn xin từ chức khi chưa hết nhiệm kỳ mới đây, chứng tỏ ông rất am hiểu thực tiễn và quy luật vận động của đời sống. Trong email gửi cho người viết bài này, ông viết:
Năm nay tôi đã 57 tuổi rồi , nếu có còn ngồi lại 03 năm nữa thì cũng không giải quyết được việc gì mà trở thành kẻ cản lối cho anh em trẻ . Đã 21 năm làm Chủ tịch, Bí thư Hội An. Quá lâu phải không chị? Lâu có cái lợi là tích lũy được kinh nghiệm, nhưng lâu quá cũng có mặt không tốt thậm chí xấu nữa: Tư tưởng lão làng, ngại làm mới cứ “đường xưa lối cũ ” mà đi, hạn chế sự phát triển của địa phương, cản đường lớp trẻ.
Hơn nữa, làm người cần phải biết “buông bỏ” phải không chị? Biết dấn thân và biết buông bỏ. Tôi nghỉ là tạo điều kiện cho anh em trẻ có điều kiện phát triển lâu dài của Hội An. Chị yên tâm – tôi luôn đặt 02 chữ “ngay ngắn” trước mặt khi làm việc và tôi cũng đặt 02 chữ đó trước mặt để nghỉ. Gần 40 năm tổ chức quyết định mình rồi, bây giờ thì tôi muốn tự quyết định cho mình thôi
.
.
Ông là người biết buông bỏ!
Chợt nhớ tới vạt tầm xuân năm xưa.
Không biết bây giờ, những đóa tầm xuân thanh khiết, thanh sạch, tươi trẻ trên vạt tường cổ, đang ở đâu? Vẫn dịu nhẹ e thẹn, đung đưa trong gió xuân? Hay hoa đã để gió cuốn đi, cho những con đường mới của Hội An mở ra, đưa khách lãng du quốc tế đến thăm đô thị. Nơi Hội An “của” Nguyễn Sự, hẳn sẽ vẫn là Hội An- vừa cổ kính, nhưng sẽ phải mới hơn, trẻ hơn trong tư duy, để hội nhập và phát triển.
Bởi có những vị quan chức như Nguyễn Sự- đã làm quan là phải đàng hoàng. Và cũng rất biết buông bỏ.
———-
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét