-Có câu Bệnh từ miệng bệnh vào, vạ từ miệng vạ ra. Đôi khi, vạ chả cần từ miệng mà ra như trường hợp ông “Luật chạy chức quyền”, mà vạ cũng có thể từ điện thoại di động… vạ ra!
Hiếm có tuần nào như tuần này, quan trí và quan đức bỗng nhiên
được dư luận xã hội quan tâm và bàn tán rôm rả. Là bởi có hai vụ việc với những
phát ngôn, những thông tin khá ấn tượng, để lại dư âm vừa khá hài vừa khá …
thất vọng.
Vạ từ miệng vạ ra
Đó là bởi cách đây ít lâu, các cán bộ, đảng viên vừa thảo luận
góp ý cho dự thảo các văn kiện ĐH Đảng XI về việc cần thay đổi cơ chế bầu chọn
cán bộ một cách dân chủ, trước dư luận chạy chức chạy quyền, đến mức bị gọi là
“đấu thầu” cán bộ. Ý kiến chưa ngã ngũ, thì xã hội bỗng xới xáo lên phát ngôn
ấn tượng của ông PGS.Ts N. H.T, nguyên Viện trưởng Viện KH hành chính (Học viện
HCQG), khi ông điềm nhiên cho rằng, cần luật hóa cho phép chạy chức, chạy
quyền.
Ở góc độ truyền thông, tờ báo phỏng vấn ông đã thành công khi
gây tranh cãi ồn ào, cuốn hút bạn đọc.
 |
Thi tuyển công chức ở Bộ Nội Vụ. Ảnh: Lê Anh Dũng
|
Ở góc độ phát ngôn ấn tượng, ông N.H.T cũng đã thành công khi
khiến cả XH phải tốn bút mực bàn luận về những phát ngôn của ông.
Nhưng ở góc độ tư duy, ông cũng là người “thành công” nốt khi
khiến cả XH thêm ấn tượng sâu sắc ... xấu về quan trí. Dù đọc toàn bộ bài trả
lời phỏng vấn, thấy ở ông là sự chân thành.
Để dẫn chứng cho luận điểm của mình, ông đưa ra rất nhiều cách
nhìn trong thời kinh tế thị trường, tựu trung lại, có hai phép so sánh sinh
động nhưng là so sánh… chết người. Bởi đó là sự khập khiễng, sự lầm lẫn những
giá trị, thậm chí như là đánh tráo khái niệm.
Khập khiễng, khi ông ám chỉ việc chạy chức chạy quyền ở Mỹ, ngay
cả ông Obama cũng phải “chạy”.
Giá Obama biết tiếng Việt, hẳn sẽ kiện ông tội vu khống.
Bởi ông quên rằng, thiết chế chính trị tam quyền phân lập của Mỹ
khác hẳn với thiết chế chính trị của nhiều nước. Ở đó, việc ứng viên tranh cử
để được đảng (của họ) tiến cử phải thông qua một chương trình, một cương lĩnh
phát triển nghiêm túc. Đồng tiền họ cần để “chạy” chính là khi vận động, tranh
thủ các cử tri bỏ phiếu, và đồng tiền này là của các doanh nghiệp làm Mạnh
thường quân tài trợ cho các đảng phái. Nhưng tất cả đều phải tuân thủ nguyên
tắc- minh bạch.
Trong khi đó, cái chữ “chạy” của không ít kẻ trong XH nước
Việt, thực chất là mua quan bán tước, mua ghế, thực chất là anh rút
chân giò tôi thò chai rượu. Ở đó, chỉ có giao dịch đen giữa cá nhân
với cá nhân, mà cương lĩnh của kẻ “chạy”, dù không tuyên bố nhưng ai cũng hiểu,
là làm sao vơ vét được thật nhiều, để bù vào cái khoản đã “chạy”. Tham nhũng
nối tiếp hối lộ. Đó là vòng đời được … minh bạch của “chạy”.
Người dân còn chưa quên những chữ ký gấp của nhiều quan chức
trước khi hạ cánh cho không ít các thuộc cấp của họ có chức có quyền. Cho dù
các vị này cuối cùng hạ cánh có an toàn đi chăng nữa, thì trăm năm bia
miệng hãy còn trơ trơ.
Nay cái chữ “chạy” đó bỗng nhiên được đề nghị luật hóa, được
thừa nhận, có nghĩa là sự thừa nhận công cuộc phòng chống tham nhũng đó không
thành công, thừa nhận nước Việt lại tiếp tục... cô đơn với một
quy định luật pháp mà chả quốc gia nào văn minh, tiến bộ đi trước lại ứng dụng.
Vì nó không chỉ gây rối ren trong đạo lý văn hóa một xã hội, mà nó còn nhầm lẫn
và đánh tráo khái niệm, thực sự đi ngược lại những giá trị của nhân cách người.
Vì sao?
 |
| Ảnh minh họa |
Nhầm lẫn và đánh tráo khái niệm, là bởi, ông N.H.T nhắc đi nhắc
lại về cơ chế thị trường: Như vậy, trong tổ chức, trong cán bộ cũng
phải theo cơ chế thị trường bởi nó không có gì xấu vì vẫn là quan hệ cung- cầu.
Thế nhưng, chúng ta không quan niệm cơ chế thị trường trong công tác tổ chức
cán bộ nên mới dẫn đến tình trạng để cho nó phát triển ngầm quy luật này, mới
sinh ra chạy chức, chạy quyền.
Cơ chế kinh tế thị trường với nước Việt còn quá mới mẻ, nhất là
lý luận còn mỏng, chưa đủ sức thuyết phục. Nhưng sản phẩm chủ thể của cơ chế
thị trường là hàng hóa. Còn chủ thể của quyền lực- quyền uy, dù muốn hay không
là trí tuệ, và phẩm cách con người. Một khi nén bạc đã đâm toạc phẩm
cách, thì cái phẩm cách đó có đủ sức hướng đạo cho cả một nền tảng văn hóa-
đạo lý XH hay không? Nếu thực chất đồng tiền luôn đứng sau… chỉ đạo?
Xin được hỏi, nếu “Luật chạy chức, chạy quyền” được thừa nhận,
liệu ông có bảo đảm những người “đấu thầu” trúng chức quyền, đều là những người
tài giỏi, có năng lực? Bởi tiếc thay trong XH ta, không phải lúc nào sự tài
giỏi và có tiền bạc cũng là cặp đôi hoàn hảo.
Và hãy thử tưởng tượng thực tế này. Nếu “Luật chạy chức, chạy
quyền” thành hiện thực, tất sẽ kéo theo rất nhiều hiện tượng cung- cầu khác. Vì
quy luật phát triển bao giờ cũng đòi hỏi tính đồng bộ, tương đồng, tương thích
của một XH.
Việc mua bằng- bán điểm sẽ phải được hợp pháp, thay cho sinh
viên, học trò phải khổ công học hành.
Việc mua chỗ làm cũng sẽ phải được công nhận, thay cho tuyển
dụng nhiêu khê.
Việc mua bằng giả các ngành học từ phổ thông đến Ts cũng sẽ được
công nhận hợp pháp vv.và… v.v..
Bởi tất cả những hiện tượng đó đều có thể là quy luật cung –
cầu, theo lý luận của ông.
Chả trách trong một bài viết trên VietNamNet, ngày 26/01, tác
giả Đinh Duy Hòa đã dự báo:Bộ máy nhà nước chắc sẽ bao gồm những người
nhiều tiền kinh khủng, từ các bộ toàn những người tiền trên thiên hạ mới đấu
thầu trúng được, rồi chủ tịch các tỉnh, huyện. Hệ thống hành chính chắc phải
đổi lại là hệ thống hành chính tiền tệ cho chính xác.
Chưa biết, “Luật chạy chức, chạy quyền” có biến thành hiện thực
hay không, nhưng với tư duy khác đời như thế, đã có những câu hỏi hoài nghi
ngay chính về bằng cấp của ông.
Tiền nhân xưa có câu ngạn ngữ thâm thúy: Phải uốn lưỡi
07 lần trước khi nói, để khuyên nhủ người đương thời và hậu thế nên biết
cẩn trọng khi phát ngôn, kẻo vạ từ miệng vạ ra.
Mà với câu răn dạy đó, hẳn ông N.H.T là học trò… kém?
Mùi gì?
Dư luận XH về “Luật chạy chức, chạy quyền” chưa lắng xuống, XH
lại “sốc” tiếp bởi một vụ việc chả lấy gì làm tốt đẹp, hay ho, xung quanh những
mẩu tin ngắn được nhắn qua lại giữa hai người, một quan chức, một doanh nhân,
bất ngờ bị (hay được) công khai trên báo chí. Một người là ông N. H. T, Thứ
trưởng Bộ GTVT. Người kia là một nữ doanh nhân có tên H.
Đọc toàn bộ tin nhắn đã công khai, người ta dễ suy luận ra là bà
H đòi lại ông này số tiền mà theo tin nhắn nguyên văn: Tổng em đưa cho
anh bảy lần, 4 lần nhớ chính xzacs là 200 triệu và 10 ngàn đô, còn 3 lần nữa em
không nhớ vì sáng nay em không cầm sổ, để em hỏi lại cậu thư ký hay đi cùng,
anh thích trả cho em bao nhiêu thì trả, em phải vay lãi 1 triệu/10 nghìn ngày
đó anh ạ (Bảo vệ pháp luật, ngày 23/01).
 |
| Ảnh: saigondautu.vn |
Hóa ra cái tin nhắn đó liên quan đến việc xin tham gia gói thầu
RAI/CP1 thuộc dự án quản lý tài sản đường bộ Việt Nam VRAMP, mà bà H, Chủ tịch
HĐQT Công ty cố phần TH, là một trong những đơn vị doanh nghiệp có nhu cầu.
Đặt cái tin nhắn đầy mùi tiền bạc đó, trong bối cảnh ông Thứ
trưởng GTVT là người có thẩm quyền bút phê dự án này, trong bối cảnh xã hội nạn
tham nhũng phổ biến, hẳn người có trí tuệ trung bình trở lên cũng phải nghĩ, đó
là tin nhắn đòi lại tiền đã đưa. Tiến sĩ Tô Văn Trường trong một bài viết trên
mạng truyền thông XH đã gọi đích danh “Đã bốc mùi hối lộ chạy dự án”.
Còn những người quá hiểu “luật đời” trong mối quan hệ làm ăn với
các dự án cho rằng, một trong hai người đã phạm “luật giang hồ”- tức là không
thực hiện được đúng cam kết, thì phải trả lại tiền. Thực hư ra sao, bản chất
những tin nhắn đó là gì, chắc chắn chỉ hai người trong cuộc biết với nhau. Còn
tại buổi họp báo Chính phủ chiều qua, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đã nói
rõ, Thứ trưởng có báo cáo với ban cán sự Đảng là tin nhắn không có, là sai sự
thật.
"Căn cứ vào báo cáo của Thứ trưởng Trường, chúng tôi cũng
đã có báo cáo về Ban Bí thư, Chính phủ đồng thời đề nghị Tổng cục Cảnh sát
- Bộ Công an điều tra, làm rõ, xử lý theo đúng quy định của pháp
luật", ông Thăng giải thích.
Cũng ngay trong tuần, trước những thông tin, những bình luận ồn
ào trên báo chí, mạng truyền thông, lãnh đạo Bộ GTVT đã có ngay một hành động
nhanh chóng, như mọi lần xảy ra các vụ việc, liên quan đến thẩm quyền, chức
năng nhiệm vụ. Đó là ra quyết định thanh tra đột xuất công tác đấu thầu gói
thầu RAI/CP1 thuộc dự án quản lý tài sản đường bộ VN (VRAMP), nhằm làm rõ các
thông tin đăng tải trên báo chí trước đó cho rằng, bút phê của Thứ trưởng Bộ
GTVT N. H.T vào đơn xin tham gia thực hiện các gói thầu thuộc dự án VRAMP do bà
H.T.D.H. – Chủ tịch HÐQT Công ty CP đầu tư TH – gửi ông này.
Tuy nhiên, cho dù nhanh chóng có động thái để xử lý vấn đề, dư
luận xung quanh vụ việc này lại bỗng hoài nghi, trước cung cách và quan niệm xử
lý vụ việc.
Vì sao, việc thanh tra đột xuất công tác đấu thầu gói thầu
RAI/CP1 thuộc dự án quản lý tài sản đường bộ VN (VRAMP) đang có nhiều tai
tiếng, lại do chính thanh tra của Bộ GTVT tiến hành. Điều đó được ví như Bộ
GTVT vừa đá bóng vừa thổi còi. Vì nếu có tiêu cực thật, sớm muộn gì Bộ GTVT và
những người quản lý, có trách nhiệm cũng có liên quan. Vậy việc thanh tra liệu
có bảo đảm kết quả khách quan?
 |
Trong khi mối quan hệ này rõ ràng không thể chỉ là mối quan hệ
cá nhân, nó liên quan đến lợi ích của một doanh nghiệp, liên quan đến việc đấu
thầu một gói thầu mà Bộ GTVT là chủ đầu tư dự án, liên quan đến cả tư cách của
một quan chức cấp bộ.
Chỉ xin mượn ý câu trong ca khúc Phượng hồng: Ai cũng
hiểu chỉ một người không chịu hiểu/ Nên có một gã không khờ ngọng ngịu ngó làm
lơ.
Và thêm điều này mới đáng chú ý, ngay sau vụ việc tin nhắn tai
tiếng, ngay sau những quyết định của Bộ GTVT còn khiến dư luận XH ồn ào bàn
tán, theo báo Đất Việt, ngày 27/01, Bộ GTVT liên tiếp đưa những thông tin mang
tính cảnh báo, răn đe những người gọi điện thoại đến các cơ quan, đơn vị thuộc
Bộ GTVT, để liên hệ công tác, làm việc, xưng danh là người thân quen của đồng
chí Bộ trưởng GTVT. Theo đó, việc xưng danh là người thân quen
của Bộ trưởng là vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của Bộ trưởng
cũng như công việc chung của Bộ GTVT, đồng thời gây phiền hà cho các cơ quan,
đơn vị.
Văn bản này cũng do chính ông Thứ trưởng N. H. T ký tên.
Việc làm này, đặt trong bối cảnh “tin nhắn hai chiều” vừa diễn
ra với những nghi vấn tiền bạc không sòng phẳng, phải chăng, nó là một thứ thủ
pháp, mẹo mực khôn mà không ngoan của ai đó tham mưu cho Bộ
GTVT nhằm xóa nhòa đi nghi vấn vụ việc mới đây. Tuy nhiên, trong thời đại của
IT, của thế giới phẳng, sự trí trá có thể giúp cho những ai đó thoát tội, nhưng
không dễ đánh lừa được dư luận XH.
Mọi vụ việc của “tin nhắn hai chiều” nói trên, của cuộc thanh
tra gói thầu dự án vẫn còn đang bỏ ngỏ… Dư luận XH vẫn đang chờ đợi và đòi hỏi
cách giải quyết minh bạch, sòng phẳng của Bộ GTVT, đặc biệt sau phần chia sẻ
của người đứng đầu bộ này tại cuộc họp báo Chính phủ.
Chợt nhớ một câu ngạn ngữ rất sâu sắc: Người ta có thể
đánh lừa được một người, đánh lừa được một tập thể, thậm chí đánh lừa một cộng
đồng, nhưng không thể đánh lừa được cuộc đời.
Lại có câu Bệnh từ miệng bệnh vào, vạ từ miệng vạ ra.
Đôi khi, vạ chả cần từ miệng mà ra như trường hợp ông “Luật chạy chức, chạy
quyền”, mà vạ cũng có thể từ điện thoai di động… vạ ra!
Kỳ Duyên
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét