André Menras, Hồ Cương Quyết - Phạm Toàn dịch André Menras:
.
.
Với tôi, thì mọi
sự đã rõ, bà Lành 97 tuổi, bà Mẹ Anh hùng, bị bắt giam với sự a tòng của các
bác sĩ và Công an của cái hệ thống kiểu Tàu tìm cách khóa miệng người dân, đặc
biệt là những người yếu thế nhất. Một hệ thống sợ cả hoa và những người già. Một
hệ thống sẽ phải thay đổi hoặc là phải chết. Thưa bà Lành, tôi không quen biết
bà, nhưng tôi yêu bà!
Tâm trạng tôi khi đợi tàu đón ra Hoàng Sa thật giống tâm trạng
chàng trai quê đợi cô nàng thị dân thành Arles người không bao giờ đến với
chàng trai quê ấy, song tôi không muốn tự tử vì tuyệt vọng như nhân vật truyện
dài của Alphonse Daudet tác phẩm đã gợi hứng cho nhà soạn nhạc Bizet tạo ra vở
nhạc kịch nổi tiếng.
Thì tôi ngồi đọc vậy.
Đà Nẵng. Từ ngày 21 (tháng sáu) tôi đợi hoài con tàu Cảnh sát biển sẽ phải đưa
tôi ra quay đoạn phim về cái dàn khoan lưu manh HY 981. Đó sẽ phải là đoạn mở đầu
cuốn phim tôi sắp làm về những ngư dân vẫn tiếp tục nghiệp kiếm sống của mình ở
Hoàng Sa. Trong lúc chờ đợi tôi có thời giờ đọc báo. Tất tật các báo. Và thế là
tôi đọc được tờ Lao Động. Tôi chú ý ngay đến một tấm ảnh, rõ ràng là ảnh không
bị photoshop chỉnh sửa: một bà già bị tóm ngang lưng từ phía sau bởi một người
đàn bà hung hăng đầu đội mũ sắt và mặt thì bịt kín, và phía trước là một người
đàn bà nữa cũng hung hăng lôi bà đi. Xung quanh họ là vô số đàn ông lăng xăng bặng
nhặng như thế để ngăn chặn mọi can thiệp.
Không thể, rõ ràng đây không thể là một cuộc người ta đến để trợ giúp y tế
cho một bà già 97 tuổi. Ngược
lại, nhìn nét mặt bà cụ, thấy rõ là bà chống cự lại. Người ta đến để lôi bà ra
khỏi ngôi nhà xuềnh xoàng được bà con địa phương dựng cho để tỏ lòng tri ân những
mạng chồng con bà đã hy sinh cho cuộc chiến. Từ một «Bà Mẹ Anh hùng» bây giờ bà
thành bà mẹ không được người ta ưa, bị xua đuổi khỏi mảnh đất bà hy vọng sống
thảnh thơi ở đó, và vào cuối cuộc đời đầy sóng gió, bà lại bị dứt ra khỏi nơi
chân bà đang đứng. Thành một bà mẹ bị hành hạ, bầm dập, phẫn nộ, người
mẹ nạn nhân của một cuộc chiến tranh xâm lăng mới: cuộc chiến tranh của những dự
án bất động sản ngon lành cho những kẻ đang xua đuổi những người dân lành như
người ta phủi bụi. Bê tông và những trái tim đá một bên chống lại bên
kia chỉ có một hơi thở mong manh và đang cạn kiệt của một đời nô lệ chèo thuyền
bị cột chặt vào con thuyền.
Theo những cách diễn giải luật pháp Việt Nam, tôi không rõ bà Lành có được quyền
gì. Tôi không biết chi tiết vụ việc này. Tôi không có trách nhiệm đến đây để
tìm hiểu vụ việc này. Nhưng thực ra tôi cũng biết là có vô số vụ việc như vậy ở
Việt Nam bây giờ, những người dân lành bị xua đuổi, bị mất những tài sản nghèo
nàn, bị hành hạ và bị bỏ tù nếu họ cưỡng lại sự tham lam của những cán bộ của Đảng
đang cúc cung phục vụ bọn chủ dự án. Người ta gọi đó là công cuộc phát triển.
Điều mà tôi biết, ấy là luật pháp phải bảo vệ họ, làm cho họ yên tâm trong cuộc
sống, đem lại cho họ những chọn lựa để sống được một cách yên lành những ngày
tuổi già. Nhưng lực lượng Công an thô bạo, ngu xuẩn, hèn hạ, bất nhân, được đem
vào thế chỗ cho luật lệ và giẫm đạp lên luật lệ đó. Một thực tại buồn mà tôi bắt
gặp sáng nay 6 tháng Bảy tại Trung tâm Y tế Phường An Hải Tây , quận Sơn Trà,
Đà Nẵng
.
.
Khi tôi đến phòng cấp cứu mang theo bó hoa và nói với viên y sĩ trực xin gặp bà
Phạm Thị Lành là người tôi biết rõ bà không hề ốm đau gì sất, thì viên y sĩ đã
tròn mắt ngạc nhiên, và sau đó thì với vẻ mặt lạnh tanh ông ta nói gì đó về
"Lãnh đạo" (Tiếng Việt trong nguyên văn – ND). Khi tôi bảo ông ta rằng
người tôi muốn gặp là bà Lành chứ không phải các "lãnh đạo" thì ông
ta lại càng chui vào vỏ như con sò bị đe dọa, và ông yêu cầu tôi chờ ở bên
ngoài. Chứng 5 phút sau, có 4 người mặc thường phục đến, hai người vào phòng cấp
cứu còn hai người kia đi thẳng lên gác.
Trước đó, để tự
giới thiệu, tôi đã đưa cho viên y sĩ trực bài báo mới in ngày hôm đó trên báo
Thanh Niên cho biết tôi là ai và tôi đến Việt Nam làm gì. Cốt để cho họ thấy rằng
tôi không phải là "phần tử khủng bố của các thế lực phản động nước
ngoài". Hai người trẻ tuổi ra ngồi ở góc phòng cấp cứu đối diện chỗ tôi ngồi
và chăm chú đọc bài báo tôi đưa. Tiếp đó là lệ thường những cuộc trao đi đổi lại
bằng điện thọai di động từ một vị sếp vô hình vô ảnh cho cấp dưới hỏi thêm
thông tin ...
Sau khoảng 10
phút đợi chờ cho hết kiên nhẫn, tôi đứng dậy và tới bên hai người trẻ tuổi: -
"Các cháu là Công An chứ gì? Có thế này thôi: nói với các sếp của các cháu
là tôi đến đây đem hoa tặng bà Lành để bày tỏ lòng kính trọng và an ủi bà đôi
chút sau khi bà bị lực lượng của các cháu tấn công thật là bất nhẫn. Tôi không
can thiệp tí tẹo nào vào công việc, nhưng tôi nghĩ là các cháu cần tỏ ra một
chút kính nể với người đã đào giếng lấy nước cho các cháu đang uống đây. Trước
hết, đó là chuyện biết ơn, chuyện nhân tình, chuyện nhân phẩm".
Cậu thanh niên trả lời tôi một cách lễ độ có vẻ vô cùng bối rối, và họ nói như
đấm bị bông khiến tôi cũng chẳng buồn nghe: «Đây là phòng cấp cứu, thuộc quyền
của bác sĩ trưởng khoa». Nhưng bác sĩ trưởng khoa lại đá bóng sang cho các
"lãnh đạo". Anh nào cũng trốn tránh việc phải ra quyết định: một sự
dũng cảm thường gặp ở những kẻ hèn, như những con cá trong nước thuộc một hệ thống
trách nhiệm tập thể mà chẳng có riêng ai chịu trách nhiệm hết. Cuối cùng thì
anh bạn trẻ tiếp chuyện tôi cho một anh thứ ba mang đến cho tôi hai số báo Công
an Nhân dân trong đó, theo lời anh, có những lý giải cho thấy báo Lao Động đã
nói sai sự thật. Hiển nhiên là nói như thế thì tôi sẽ chẳng đọc!
Nói ngắn gọn là thế này: bà Lành sai. Bà bị xúi giục bởi con trai tên là Minh.
Nếu bây giờ tôi chụp ảnh bà nhận hoa, ảnh này sẽ bị khai thác theo ý xấu... Kết
luận: không thể gặp bà Lành được. Tôi chỉ còn cách cuốn gói.
Tôi không muốn tranh cãi «lý lộn» với công an hoặc luật gia. Truyện lý lộn sẽ
thành trò nhàm vớ vẩn bên cạnh thái độ cụ thể của nhà cầm quyền. Với tôi, thì mọi sự đã rõ, bà Lành 97 tuổi, bà Mẹ Anh
hùng, bị bắt giam với sự a tòng của các bác sĩ và Công an của cái hệ thống kiểu
Tàu tìm cách khóa miệng người dân, đặc biệt là những người yếu thế nhất. Một hệ
thống sợ cả hoa và những người già. Một hệ thống sẽ phải thay đổi hoặc là phải
chết. Thưa bà Lành, tôi không quen biết bà, nhưng tôi yêu bà!
A.M. HCQ.
Tác giả gửi BVN- TƯỜNG THUẬT BUỔI GIAO LƯU VÀ CHIẾU PHIM VỀ HOÀNG SA: “Bộ phim này không có tính Đảng” (Tễu) Hồ Cương Quyết sẽ tiếp tục làm phim về Hoàng Sa (VOV). Bác Hồ Cương Quyết không những cần “cám ơn” cái giàn khoan 981 đã có mặt ở Biển Đông, mà còn phải cám ơn Tập Cận Bình đã từ chối gặp mặt TBT Nguyễn Phú Trọng. Dám chắc, nếu hai điều đó không xảy ra, thì bộ phim của bác vẫn còn bị cấm chiếu ở Việt Nam như nó đã bị cấm trong 3 năm qua.
*
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét