Một nền móng " Hẻo " !

Vỉa hè Hà Nội – đá lát yếu hay nền yếu

Vừa lát xong đã nát. Ảnh: Hồng Phú

Từ mấy tháng trước đi bộ trên một số phố được lát đá Thanh Hóa mình bảo người bạn ngay là sẽ hỏng. Quê Ninh Bình sống bằng phá núi đá vôi, tôi không lạ gì. Dư luận lên tiếng là phải thôi.

Mình quen ông bạn làm PMUx gì đó, theo vợ sang Mỹ đi chơi. Thay vì ngắm cảnh đẹp bên Washington DC, phố phường, xe cộ, ông chỉ cúi mặt xuống ngắm… vỉa hè, rồi trầm trồ, anh ơi, người ta đổ bê tông chắc như miếng tiết, mỗi tấm 50cm x 50 cm, chống trơn, có lẽ đến 100 năm không hỏng.

Tôi đùa, kỹ sư lục lộ có khác, nhìn vỉa hè ra miếng tiết, chắc mê món lòng lợn, tiết canh. Không anh ạ, em chuyên về cầu đường nên mê vỉa hè. So với vỉa hè nhà mình chán không tưởng.

Từ năm 2010 đến nay, vỉa hè Hà Nội có ít nhất 3 lần “đại tu” đặt xuống rồi đào lên, lát mới. Năm 2010 gạch đỏ trên vỉa hè tại các quận trung tâm được thay thế bằng gạch block tự chèn với các loại gạch Terrazzo, lục giác, được báo chí khen và bên thực hiện nói là vĩnh cửu hàng trăm năm lại dễ thay thế.

Trong hai năm 2013 – 2014, nhiều tuyến phố lại được giao cho các quận chuyển sang lát gạch giả đá, riêng bó vỉa hè là đá xanh tự nhiên lấy từ quê Thanh Hóa của cụ Phạm Quang Nghị bí thư Hà Nội lúc đó.

Đầu năm 2017, chỉ sau hơn 2 năm sử dụng, gạch giả đá trên vỉa hè nhiều tuyến phố bị nứt, vỡ vụn. Thế là các cụ lãnh đạo ra lệnh dùng đá tự nhiên quê Thanh Hóa, lại đào bới và vừa xong vài tuần đã bị nứt, vỡ, dù bên cấp đá nói có thể bền vững tới 50 năm.

Cứ vài năm lại chi vài nghìn tỷ lát vỉa hè, tạo công ăn việc làm cho người ngoại tỉnh, cũng là thành tích báo cáo “xóa đói giảm nghèo”. Chỉ có Việt Nam ta tiêu tiền kiểu đó.

Người bạn hỏi, sao vỉa hè bên Washington DC chắc chắn thế. Dạ, chẳng có gì đặc biệt. Tất cả do vật liệu, do bên thi công, do bên kiểm tra chất lượng và quan trọng, vỉa hè có một cái nền chắc.

Vả lại dân đi bộ mà bị vấp hỏng giầy, ngã, thì họ sẽ kiện thành phố cả triệu đô la. Thành phố lại lôi bên thi công ra chém. Bên thi công tìm tay nào làm ẩu. Làm ẩu mà bên kiểm tra chất lượng vẫn ký thì người ký phải chịu phạt.

Tôi chỉ cho anh chỗ đường lún được phủ mấy tấm thép, xe chạy qua làm lún xuống, trông rất sợ. Đó là phía dưới không có cái nền tốt. Còn nền tốt thì xe tải đỗ trên đó không sao.

Lát vỉa hè cũng vậy, muốn chắc thì cần một bộ sậu lãnh đạo có nền tảng chắc. Thiếu kiến thức đô thị, không có tâm phát triển, không có pháp luật nghiêm minh, thì nền hè lỏng lẻo, đưa thép lên vẫn cong vênh.

Cụ Thế Thảo lên chủ tịch đưa mô hình Bắc Ninh ra Hà Nội với tượng Lý Thái Tổ giống y chang ở hai nơi, trong khi cụ Phạm Quang Nghị nhập đá từ Thanh Hóa làm đẹp thủ đô.

Mỗi vị lãnh đạo mới lên tìm cách để lại dấu ấn “quê mình” ở Thăng Long ngàn năm văn vật thì không chỉ riêng vỉa hè bới lên đặt xuống mà sẽ là tiểu thuyết nhiều tập không có hồi kết.

Đây không phải là đá yếu, nền hè yếu mà nền tảng lãnh đạo các thành phố lớn nói chung là có…vấn đề.
.

HM. 7-12-2017

*