Ty Du/ Quê choa
Thấy anh Trọng trả lời
phỏng vấn của thông tấn xã Younghap, mới biết anh Trọng sẽ đi thăm Hàn Quốc.
Tôi không biết tiếng Hàn nên không hiểu nghĩa cái tên của hãng thông tấn. Thử
suy đoán cho vui. Tôi đọc ra theo tiếng Việt là “Dung Hợp”, các bạn thấy có lý
không? Lại đọc thành “dòn hấp”, nghĩa là tin nóng hổi, tin hấp dẫn. Có thể bạn
Hàn Quốc cũng thú vị khi thấy tôi bịa mà hay như vậy. Dẫu sao tôi phải cảm ơn
“Dung Hợp” đã đưa tin vừa dòn vừa hấp dẫn
ấy.
ấy.
Anh Trọng đi theo lời mời của bà Tổng thống là quá được. Bởi anh thật sự không
“môn đăng hộ đối” cho lắm. Anh chỉ là TBT của Đảng, dẫu có Điều Bốn Hiến Pháp.
Nhưng Điều ấy ghi chung chung là Đảng lãnh đạo, chứ có điều khoản nào của Hiến
Pháp và Luật nào nói cho rõ tư cách của bất cứ quan chức cao cấp nào của Đảng
là tư cách “Nhà nước”.
Cho nên, căn cứ Hiến Pháp, bà Tổng Thống Hàn Quốc cũng có thể và nên mời tôi đi
thăm Hàn Quốc cũng được, bởi về nguyên tắc ghi rành rành trong Hiến Pháp 2013
thì tôi, một thành viên cao niên của Đảng cũng không thể gọi tôi là không phải
Đảng. Anh Trọng học lịch sử chắc là biết những từ "lãnh đạo",
"lãnh tụ", chỉ mới được dùng sau này. Chứ trước đó thời Mác và Ăng
ghen còn sống họ chỉ gọi những người như anh là quan chức của Đảng. Ăng ghen
còn có một phán đoán thiên tài về định nghĩa đám quan chức này. Ăng ghen bảo đó
là “đám quan liêu không bao giờ mắc sai lầm”, mà ông kêu gọi phải xóa bỏ. Không
phải xóa bỏ quan chức Đảng, mà là xóa bỏ cái tính chất quan liêu không bao giờ
mắc sai lầm ấy.[*]
Anh Trọng nên cẩn trọng (tên của anh dã có nghĩa như vậy) khi nói năng. Chớ
nhân danh nhà nước, vì mọi thiết chế của xã hội ta đều tồn tại và hoạt đông vừa
có Hiến định, vừa Luật định. Chúng ta chỉ có một điều Hiến định mà chưa có Luật
định. Nên cái tư cách nhà nước của anh cũng như của tôi đều chưa đủ căn cứ. Nếu
trước 2013, tinh thần pháp quyền của chúng ta chưa rõ, chưa mạnh, thì ù xọe thế
nào không ai trách. Nhưng sau cái Hiến Pháp mà chúng ta cho là rất pháp quyền
thì suy nghĩ và hành động phải khác. Nhân đây tôi cũng tâm sự với anh là tôi thật
không hài lòng về cái Quốc Hội của ta hiện nay. Ngay cái việc quan trọng nhất để
phục vụ Đảng, nhanh chóng “làm luật” để có cái luật hoạt động của Đảng họ cũng
chậm trễ, trì hoãn, nói gì đến luật cho Dân hành động. Thành ra cho đến nay hầu
hết các thiết chế xã hội đều có Hiến định và Luật định, chỉ trừ Đảng, Đảng đang
hoạt động “vô pháp” (tôi không dám nói là phi pháp), như nhà nước ta vẫn quy tội
cho những người chưa có luật biểu tình mà cứ biểu tình… Tôi nói anh nên cẩn trọng
là như vậy. Lần mời này lại là của một nữ chính khách, anh nên chú ý về phát
ngôn chớ để bị hố, bị nhục như khi nữ tổng thống Brazil mời rồi cấm cửa anh
không cho vào nước họ chỉ vì nghi anh sẽ rao giảng quá hăng nào là chủ nghĩa Mác
Lê, nào là hình mẫu Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam của thời đại. Ở Hàn Quốc
ta nên khiêm tốn.
Đi thăm Hàn Quốc lần này, tôi nhắc anh đến một tâm tình “mác xít”. Tôi kể anh
nghe câu chuyện của K. Marx, khi ông đi thăm Hà Lan, cố nhiên chỉ với tư cách một
nhà báo, nhà nghiên cứu. Ngồi ở trên tàu thủy neo ở cảng Hà Lan ông cảm khái viết
thư về cho bạn ở Đức-Phổ, rằng phải biết xấu hổ khi Đức-Phổ vẫn còn lạc hậu xa
so với Hà Lan lúc ấy. Rồi Mác kết luận: Xấu hổ cũng là một tình cảm cách mạng,
và khi một dân tộc biết xấu hổ thì cũng y như con sư tử đang thu mình lại để nhảy!
Anh có biết không, trong nước người ta nói nhiều về điều này và nhiều người kết
luận rằng chúng ta, nhũng người “lãnh đạo” đã làm chìm mất cái gen biết xấu hổ
rồi. Cứ ngẫm mà xem ta với Hàn Quốc. Vào thời kỳ cuộc tỵ nạn chính trị của
Hoàng tử Lý Long Tường thì những chiến công chống Tàu Nguyên Mông của ta vang dội
đến nỗi một sử gia Ba Tư thời ấy cũng đã chép lại. Còn bây giờ, trong cuộc chơi
hiện đại ta đã thua xa Hàn Quốc. Thuở nhỏ, tôi và bạn bè chơi với nhau trên bãi
biển, hễ đứa nào thua thì phải “lòn dái” kẻ thắng, vui vẻ, rất fair play.Trong
cuộc chơi thời hiện đại này ta thật thua xa Hàn Quốc. Ta phải ngã mũ chào họ. Từ
những năm 60,70 thế kỷ trước, ta cùng họ một trình độ. Nay chỉ sau chưa đầy nửa
thế kỷ họ đã bỏ xa ta đên 40, 50 lần. Kể về truyền thống văn hóa, về tài nguyên
thiên nhiên (ta có khi còn trội hơn), kể về tố chất con người ta có kém cõi gì.
Thế mà chỉ vì những quan hệ xã hội hiện hữu của chúng ta, trong đó hàng đầu là
thể chế chính trị của ta quá lạc lõng và lạc hậu đên nỗi làm cho tiêu cực đi những
yếu tố vốn là khá mạnh của Việt Nam ta. Trong một bài viết trước tôi có nói rằng
Hàn Quốc họ có cái bất hạnh là không có Đảng Cộng Sản lãnh đạo. Nhưng bù lại họ
có thể chế tiến bộ hợp lý, có nhân dân tài ba, lại có nhiều thế hệ điều hành quốc
gia có tâm có tầm rất giỏi giang. Như cố tổng thống thân phụ đương kim tổng thống
Hàn Quốc hiện nay. Người ta kể với tôi rằng cụ Pak Chung Hy từng đem tài sản của
mình cho chính phủ vay để kiến thiết đất nước, làm tổng thống, ông rất chú ý
đên thành lập Viện Công nghệ Quốc gia, tuần nào ông cũng đến thăm và làm việc
không chỉ với lãnh đạo Viện, mà với cả nhũng nhà khoa học đang làm việc ở đó,
tìm hiểu, lắng nghe và giải quyết rất cụ thể những kiến nghị của họ. Hoàn toàn
trái hẵn với đa số các nhà lãnh đạo của ta khi về cơ sở, chỉ biết hô khẩu hiệu
rất chung chung, nhàm chán, kiểu như hãy tăng cường, quyết liệt, cố gắng phấn đấu,
“trồng cây gì nuôi con gì” ở địa phương ta… Những mách bảo cụ thể cần thiết
không bao giờ thấy. Giới nghiên cứu quốc tế kết luận rằng sở dĩ Hàn Quốc tiến
nhanh được như thế vì mấy nhân tố quan trọng sau: Họ xây dựng được thể chế và
thiết chế chính trị tiên tiến và hợp lý, họ không bị lệ thuộc vào vòng kim cô ý
thức hệ xơ cứng, độc nguyên ,thiết chế dân chủ kiểu tây phương rất khác xa “dân
chủ phường hội, phong kiến, quân trưởng” mà chúng ta duy trì ở nước mình. Họ
xây dựng nền kinh tế thị trường đàng hoàng, tử tế vì họ biết tôn trọng xã hội
dân sự, thị trường của dân, vì dân do dân, chứ không phải như chúng ta không
xin dân làm thị trường mà đi van nài thiên hạ công nhận cho mình thị trường đầy
đủ. Họ thật sự coi trong giáo dục là quốc sách chứ không như chúng ta chỉ nói
mà không biết làm, anh nên hỏi họ mấy chục năm trước họ đã đầu tư chất xám và
tiền của cho giáo dục như thế nào, hấp dẫn lắm. Điều anh nên tìm hiểu và suy
nghĩ vì sao chỉ trong vòng ba bốn chục năm thôi họ đã xây dựng được từ khó
nghèo như chúng ta, một nền kinh tế đứng hàng “top ten”. Còn chúng ta, nay đang
hợp tác với họ mà một cái đinh ốc quy chuẩn cũng không làm nỗi.
Các nhà nghiên cứu nước ta cho rằng trong vòng thời gian ngắn hơn ta, tổng đầu
tư chỉ bằng hơn một nửa của chúng ta họ đã hoàn thành một nhiệm vụ đổi đời lịch
sử kỳ diệu cho đất nước. Mặt bằng luật pháp, xong. Mặt bằng nền kinh tế hiện đại,
kinh tế tri thức, xong. Mặt bằng khoa học, giáo dục, xong. Họ có nhũng diều kiện
cần và đủ cho một đất nước phát triển trong thời hiện đại. Còn chúng ta mọi sự
đều đang dỡ dang, thậm chí là bế tắc. Đây là điều mà mọi con dân Việt Nam phải
suy ngẫm, hơn hết, anh lại có trọng trách đang đứng đầu đảng cầm quyền ở nước
ta. Hơn ai hết anh phải suy nghĩ về điều đó. Tôi nói thêm một ý mà trong trung
ương các anh cũng đã có người đề cập. Đó là số phận, thân phận của công nông ta
hiên nay,khi sánh với Hàn Quốc, năng suất lao động của chúng ta rất thấp, mà đời
sống của người lao động lại càng thê thảm. Tại sao vậy. Đâu phải tại vì họ dốt,
kém cõi, lười biếng. Không phải. Chính vì chế độ chính trị, xã hội ta lạc hậu,
không hợp lý, sự lãnh đạo bảo thủ cậy quyền và dốt. Lê nin nói: Tham, dốt, cậy
quyền là ba gót A-sin của cộng sản. Anh cũng biết A-sin chỉ có một chỗ yếu
thôi, không che đậy được mà phải thua Hercule. Chế độ của chúng ta có đủ cả ba
gót A-sin đấy. Hãy học Hàn Quốc mà mau chóng sữa đổi đi. Không chần chờ được nữa.
Tự nhiên, tôi thấy tất cả các anh, ban lãnh đạo của Đảng hiện nay phải từ chức,
các anh đã duy trì một hệ thống tư duy không hợp lý, hợp thời, rất lạc lỏng và
lạc hậu, cái mà tôi muốn nói là chủ nghĩa Mác Lê vừa đầu Ngô mình Sở, hổ lốn, tạp
nham, chủ yếu là ngụy lý chứ không phải là chân lý làm kim chỉ nam cho hành động.
Lại duy trì một chế độ chính trị toàn trị không dân chủ, xa lạ với dân tộc
không phát triển được nội lực của Dân của Nước, một thể chế kinh tế thuận lợi
cho tham nhũng, lũng đoạn, chứ không phải dễ dàng cho Dân thích ứng với kinh tế
thị trường toàn cầu hiện đại… Vì thế nửa thế kỹ trôi qua mà kinh tế Việt Nam vẫn
lạc hậu, đời sống vật chất và tinh thần của người dân vẫn thấp kém, văn hóa đạo
đức suy đồi, hệ thống tư pháp không hoàn thiện, đội ngũ cán bộ, công chức đa số
là đảng viên nhưng chất lượng rất thấp, tham nhũng tràn lan, hành dân là chính,
cải cách mãi vẫn không vực lên được…Trên tổng thể đảng Cộng sản Việt Nam đứng đầu
là ban chấp hành, bộ chính trị các anh, các thế hệ nối tiếp nhau đã không làm
tròn sứ mạng lịch sử đối với Dân với Nước.
Tôi mong anh trong thời gian ở Hàn Quốc hãy nghe theo K. Marx,”người cộng đồng
chủ nghĩa hãy đừng coi chủ nghĩa cộng đồng là lý tưởng, vì lý tưởng chỉ là những
gì con người tưởng tượng từ trong ý nghĩ chủ quan của mình mà thôi. Hãy biết lấy
những thực tế văn minh của nhũng dân tộc tiên tiến để làm tiền đề cho chính
sách của mình. Vì chủ quan duy ý chí, tự thị, tự đắc, mà hơn một trăm năm qua
không có bất cứ đảng “cộng sản “nào thành công, kể cả đảng cộng sản Tàu hiên
nay. Ta nên học Hàn Quốc, và phải làm lại cuộc đời thôi anh Trọng ạ. Cố gắng
nghe, nhìn, hỏi, suy ngẫm,vứt bỏ cho hết những cặn bã tư duy lạc hậu may ra sẽ
sáng mắt, sáng lòng, tiếp thu vào mình một năng lượng mới trong trẽo, sáng suốt.
Nhà Phật gọi đó là gate, gate, nghĩa là vượt lên, vượt lên. Cái khó nhất là vượt
qua chính mình, vượt qua cái hư hỏng cũ kỹ của chính mình. Phật hoàng Trần Nhân
Tông từng nói vứt bỏ ngôi vua như chiếc dép rách. Cái tư tưởng, tư duy, hành động
và cả cái mô hình nhân cách của chúng ta cũng rách nát, hủ lậu lắm rồi. Vứt bỏ
đi là đáng.
Khi anh về nước nên “vứt bỏ”, nên gate, cái chức hảo huyền vô tích sự của mình.
Rồi tự mình lập một nhóm nghiền ngẫm giải đáp cho rõ mọi khúc mắc, mọi nghịch
lý ,tìm cho đặng một con dường mới cho Dân cho Nước. Sở dĩ tôi nói một là mình
phải biết tôn trọng, như đúng tên của anh, những tấm lòng của người khác. Chúng
ta phải bắt đầu thấy mình chỉ là một. Nên Dân tộc sẽ có nhiều. Mấy chục năm nay
chúng ta bắt đân tộc chỉ được một, nên chính chúng ta đã làm nghèo đi dân tộc của
mình. Tôi bàn với anh vì tôi cho rằng, không biết có đúng hay không, là anh hơn
cả cậu Minh Triết, cũng là người quen với tôi, không phải cậu nhỏ Minh Triết
con anh Dũng, vì anh học lịch sử, anh có quá trình biên tập đường lối sai lầm,
mà nay đối chiếu với thực tế cay đắng, chúng ta dễ nhận ra lẽ thị phi của cuộc
đời. Làm được như vậy, tôi tin rằng anh sẽ có công như những nhà minh trị của
Nhật Bản khi xưa. Đây là thời cơ có một không hai của anh.chớp lấy chớ bỏ qua.
Cố nhiên phải chuẩn bị. Vua Trần Nhân Tông trước khi vứt chiếc dép rách cũng đã
chuẩn bị công phu cho Vua trẻ Trần Anh Tông xứng đáng nối ngôi. Bài học minh
triết ở sự kế tục phải tìm trong tư tưởng của Tô Hiến Thành, chớ làm như trong
một truyện ngắn của Trần Đăng Khoa là khi thủ trưởng chuẩn bị người kế cận lại
chỉ đi tìm đứa hầu hạ mình, mà Khoa gọi là nhũng kẻ “bưng bô đổ vịt”. Cuộc đời
phong phú, phức tạp hơn nhiều. Anh nên tập họp những người khác ý mình mà bàn
luận, như thế tư duy anh sẽ nhiều chứ không “một”.
Liệu anh có phải là người mà tổ tiên đang phó thác một vấn đề sinh tử của Dân của
Nước hay không, có chấm dứt một chu kỳ 12 lần, để cho Dân tộc có thể bước vào một
chu kỳ “Hanh Thông” mới, để Việt có nghĩa là siêu việt lên một thời kỳ mới,
nghĩa là vươt qua chính mình, vượt qua mọi thử thách, bước vào một thời kỳ mới
của “Văn Minh - Minh Triết Việt”?
Hay anh rồi cũng chỉ là…
Những lời không biết có “sắc sảo” không. Nhưng “chân tình”, mong anh đừng bỏ
ngoài tai.
Kính chúc anh thành công trong chuyến thăm Hàn Quốc, xin chúc anh vạn an.
----
[*] Nguyên văn câu của Ăng ghen: “Hãy chấm dứt một tình hình tế nhị. Cớ sao các đảng viên thường thay cho coi đám quan chức của mình là đầy tớ để phê bình, lại quay ra coi họ như một-đám quan liêu-không bao giờ-mắc sai lầm.” Các bạn có thấy sáng suốt không, cái dự báo thiên tài này về một định nghĩa “lãnh đạo” Đảng!
Tác giả gửi Quê Choa
Bài viết thể hiện văn phong và quan điểm riêng của tác giả
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét