8/3. Phúc thẩm án TÂM ....Không ĐỒNG.

nguon: Fb Luật sư Lê Văn Hoà

HÀNH VI VÀ CÁI CHẾT CỦA ÔNG LÊ ĐÌNH KÌNH

1. Kết luận điều tra:

Tại trang 16 Kết luận điều tra ghi nhận: Khi phá khóa cửa ngách (cửa vào khu bếp), Tổ công tác phát hiện Lê Đình Kình đang cầm 1 quả lựu đạn trên tay phải đứng sát cửa ra vào phòng ngủ phía trong, lưng quay về phía Tố công tác nên sử dụng súng nhằm hướng về phía đối tượng, cách vị trí của Kình khoảng 2 - 2,5m và nổ súng 2 lần khiến đối tượng Kình bị thương ở vùng lưng và ngã vào trong phòng, đầu hướng vào trong, chân hướng ra cửa phòng. Ngay lúc này, 01 chó nghiệp vụ lao vào phòng cắn vào đầu gối chân trái của Kình và lôi ra ngoài phòng khách tầng 1 nhà Kình. Khi lực lượng Công an tiến hành áp sát thì thấy Lê Đình Kình đã chết trong tư thế nằm ngửa, trên tay phải của Kình vẫn cầm 01 quả lựu đạn (Cơ quan Công an đã thu giữ quả lựu đạn trên tay phải của Lê Đình Kình).

Tại trang 44 của KLĐT nêu: Hành vi của Lê Đình Kình đã cấu thành tội “Giết người”, quy định tại khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, Lê Đình Kình đã chết nên Cơ quan điều tra không đề cập xử lý đối với Lê Đình Kình.

2. Cáo trạng:

Tại trang 14 của Cáo trạng nêu rằng: Khi lực lượng Công an phá khóa cửa ngách (cửa vào khu bếp) thì phát hiện Kình đứng sát cửa ra vào phòng ngủ phía trong, mặt hướng chếch ra phía cửa chính, lưng quay về phía cửa ngách, trên tay phải của Kình đang cầm 01 quả lựu đạn và hô “tao cho nổ, chúng mày chết”. Tổ công tác đã sử dụng súng nhằm hướng về phía đối tượng, cách vị trí của Kình khoảng 02 - 2,5m và nổ súng 02 lần, làm Kình bị thương ở vùng lưng và ngã vào trong phòng, đầu hướng vào trong, chân hướng ra cửa phòng. Ngay lúc này, 01 chó nghiệp vụ lao vào phòng cắn vào đầu gối chân trái của Kình và lôi ra ngoài phòng khách tầng 1. Khi lực lượng Công an tiến hành áp sát thì thấy Kình đã chết trong tư thế nằm ngửa, trên tay phải của Kình vẫn cầm 01 quả lựu đạn (Cơ quan Công an đã thu giữ quả lựu đạn trên tay phải Lê Đình Kình).

Trang 49 của Cáo trạng nhận định rằng: Hành vi của Lê Đình Kình đã phạm tội “Giết người” theo quy định tại khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, do Lê Đình Kình đã chết nên Cơ quan điều tra không đề cập xử lý đối với Kình.

3. Lời khai trong hồ sơ:

Tại bút lục ghi lời khai số 2984M của cán bộ Công an tên Nguyễn Tuấn Anh khai rằng: đồng chí Đặng Việt Quảng di chuyển ra ngách phía chỗ tôi đứng và đi đến cửa ở cuối căn nhà, các đồng chí khác tiếp tục vào bên trong nhà qua cửa kính. Tôi đứng ở ngách nhìn qua cửa sổ thì thấy một người đàn ông mặc quần áo tối màu từ trong phòng ngủ lao ra nấp ở cửa, tay phải cầm một quả lựu đạn giơ lên định ném về phía trước phòng khách phía ngoài nơi có các đồng chí công an đang đứng và hô lên “tao cho nổ chúng mày chết hết” thì tôi nghe thấy có 2 tiếng súng nổ nhưng không biết là ai bắn. Đối tượng lùi lại vào trong phòng. Tôi thấy có chó nghiệp vụ được thả vào phòng. Tôi chạy ra cửa trước vào phòng khách thì thấy chó nghiệp vụ vào cắn chân và lôi ra ngoài phòng khách một người đàn ông lớn tuổi (sau đó tôi mới biết là ông Kình). Tôi thấy trên tay ông Kình vẫn đang cầm một quả lựu đạn. Sợ lựu đạn bị rút chốt sẽ nổ nên tôi ngay lập tức dùng tay gỡ được 2 ngón tay của ông Kình thì thấy lựu đạn còn chốt nên tôi để nguyên quả lựu đạn ở đó.

Tại bút lục ghi lời khai số 2855C của người làm chứng Nguyễn Hữu Luyện (cán bộ Công an): Một lúc sau không thấy có tiếng nổ, tôi thấy đồng chí Đặng Việt Quảng di chuyển ra phía ngách nhà Kình, tôi đi theo thì thấy có đồng chí Nguyễn Tuấn Anh đang đứng gần ở cửa sổ ngách nhà. Đồng chí Quảng đi về phía cuối ngách, tôi lại rút ra phía cửa trước để cùng các đồng chí khác áp sát vào trong căn nhà. Lúc này tôi nghe thấy có 2 tiếng súng nổ vang lên (tôi không biết ai bắn), tôi thấy có chó nghiệp vụ phi vào trong phòng. Lúc sau tôi chạy vào trong phòng khách thì thấy đồng chí Tuấn Anh đang dùng tay gỡ một quả lựu đạn trên tay một người đàn ông đang nằm dưới sàn (sau này tôi mới biết người đàn ông đang nằm dưới sàn là ông Lê Đình Kình).

Tại bút lục ghi lời khai số 2856 của người làm chứng Ngô Trọng Tính (cán bộ công an): Sau khi không nghe thấy tiếng lựu đạn nổ, lực lượng tiếp tục tiến vào phòng số 2 thì nghe thấy tiếng người nói là “Tao nổ cho chúng mày chết hết” và đồng thời nghe thấy 2 tiếng nổ. Lực lượng lui ra ngoài để đảm bảo an toàn, đồng thời chó nghiệp vụ của lực lượng lao vào phòng số 2 và cắn lên lôi Lê Đình Kình ra ngoài, chó nghiệp vụ cắn vào chân trái Lê Đình Kình, trên tay phải Kình lúc đó đang cầm lựu đạn.

Tại bút lục ghi lời khai số 2852 của cán bộ Công an tên Đặng Việt Quảng: Ngay lúc này tôi thấy một đối tượng nam giới cao tuổi, tóc bạc, tay phải cầm một quả lựu đạn giơ lên hướng về phía phòng khách, quay lưng về phía tôi, đối tượng đứng ngay trước cửa phòng 2 và phía ngoài phòng khách. Các đồng chí công an vẫn đang làm nhiệm vụ thì đối tượng này hô lên: “Tao cho nổ chúng mày chết”, tôi thấy thế nên ngay lập tức nổ súng về phía đối tượng 2 lần và đối tượng dịch người vào trong phòng, đồng thời tôi rút ra ngoài”. Sau này tôi mới biết đối tượng mà tôi thấy tay phải cầm lựu đạn giơ lên hướng về phía các đồng chí công an hô “Tao cho nổ chúng mày chết” tên Lê Đình Kình và nhà này cũng là nhà Kình.

4. Lời khai tại phiên tòa:

Tại phiên tòa, bị cáo Bùi Viết Hiểu khai rằng rạng sáng lúc xảy ra sự kiện, ông Hiểu ở cùng với ông Kình, không thấy ông Kình cầm gì trong tay mà chỉ hai tay chống gậy. Ông Hiểu chứng kiến ông Kình bị bắn từ phía trước, nòng súng to như cổ tay. Ông Kình ngã xuống trước mặt tôi, sau đó họ bắn tôi hai phát, một phát vào chân, một phát vào ngực nhưng tôi không chết.

Trong quá trình điều tra, cũng như tại phiên tòa sơ thẩm, lời khai của bị cáo Bùi Viết Hiểu (là người ở trong phòng cùng với ông Lê Đình Kình và chứng kiến việc ông Kình bị bắn trực diện) và lời khai của các chiến sỹ công an có mặt tại thời điểm ông Kình bị tiêu diệt có sự mâu thuẫn và khác nhau, tuy nhiên cơ quan điều tra và phiên tòa sơ thẩm không cho những người này tiến hành đôi chất trực tiếp để làm rõ mâu thuẫn trong lời khai của họ. Đây là một sự vi phạm nghiêm trọng của cơ quan tiến hành tố tụng cấp sơ thẩm nhằm cáo buộc hành vi giết người một cách “nhanh chóng” của ông Lê Đình Kình.

Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm, không có sự tham gia tố tụng của các chiến sỹ công an có mặt chứng kiến sự việc hôm đó do Toà án không triệu tập họ. Chủ tọa phiên toà sơ thẩm không tiến hành hỏi và đối chất các chiến sỹ công an có mặt hôm xảy ra sự kiện đó. Bởi lẽ, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội chính là cơ quan tố tụng tiến hành thụ lý điều tra và trực tiếp lấy lời khai. Điều này là không khách quan, vô tư.

Tại phiên tòa, ông Hiểu cũng khai rằng: “Cáo trạng ghi không đúng. Ông Kình bị bắn trực diện từ phía trước”. Ông xác nhận trên tay ông Kình không cầm lựu đạn và cũng không có lựu đạn, chỉ cầm gậy chống mà thôi.

5. Chứng cứ khác:

Thứ nhất, tại bút lục số 3043 Kết luận giám định pháp y số 02/20/GĐPY của Viện Pháp y quốc gia xác định nguyên nhân tử vong của ông Lê Đình Kình là:

“1. Các dấu hiệu chính qua giám định:

Tử thi cứng lạnh;

Ngực có 2 vết thương do đạn thẳng (01 vết xuyên ngực, 01 vết đạn chột) gây tổn thương phổi phải, thủng quai động mạch chủ;

Vết thương hở dập nát mô, cơ, xương cẳng chân trái, làm biến dạng cẳng chân (Vi thể: Da cơ vết thương vùng cẳng chân trái có dấu hiệu sống);

Hai khoang ngực đầy máu;

Dạ dày rỗng không có thức ăn.

2. Kết luận:

Nguyên nhân tử vong: Mất máu tối cấp do tổn thương phổi, thủng quai động mạch chủ, hậu quả của 2 vết thương do đạn thẳng”.

Thứ hai, bà Dư Thị Thành dù không được các cơ quan tiến hành tố tụng đưa vào tham gia với bất kỳ tư cách gì nhưng bà là người chứng kiến toàn bộ sự việc trước khi ông Kình bị bắn chết tại nhà riêng của mình, bà Thành khai rằng khi bà và mọi người được tiếp xúc với thi thể của chồng bà mà người ta giao lại cho gia đình, không ai kìm được nước mắt khi thân thể ông gần như bị tan nát: đầu bị bắn một viên đạn, ngực bị bắn nhiều viên đạn, đầu gối bị bắn rất nhiều viên đạn khiến chân như gần đứt lìa, bụng và ngực ông bị mổ toang như để khám nghiệm dù không ai trong gia đình bà được chứng kiến việc đó.

Tuy nhiên, trong các bút lục lấy lời khai của bà Dư Thị Thành sau khi bị áp giải lên đồn Công an Miếu Môn, huyện Chương Mỹ, bà Thành do bị ép đánh để khai nên đã hoảng loạn và cũng không được biết sự việc ông Lê Đình Kình là chồng mình đã bị bắn tử vong trước đó. Các bút lục lấy lời khai của bà Thành đều không liên quan đến cái chết của cụ Kình (từ BL số 2556 trở đi). Ngày hôm sau khi được thả về thì bà Thành mới biết được chồng của mình đã bị bắn ngay sáng 09/01/2020. Kể từ đó, bà Thành không được lấy lời khai để làm rõ sự thật khách quan nữa, việc không đưa bà Thành vào tham gia tố tụng với bất kỳ tư cách gì là vi phạm về thủ tục tố tụng, thiếu chứng cứ khách quan và độ tin cậy. Bà cũng khẳng định rằng, ông Lê Đình Kình là chồng bà vẫn còn sống tại thời điểm bà bị Công an bắt đưa ra đồn Công an Miếu Môn mặc dù trước đó ông Kình bị khó thở do hơi cay của đạn pháo.

Theo lẽ thông thường thì một người bị bắn chết tại chỗ với 02 phát đạn liên tiếp không thể cầm trên tay một quả lựu đạn cho đến lúc khám nghiệm tử thi; một người chết cháy, trước khi chết họ đang giữ một thứ gì đó thì có thể tới lúc chết họ vẫn giữ được vì khi đó các chi co quắp lại; còn người bình thường, khi chết vẫn cầm nắm được vật, ở đây là vật nặng trên tay là một điều hoàn toàn không thể và phản khoa học.

Ban đầu, khi trả thi thể ông Lê Đình Kình về cho gia đình, phía chính quyền địa phương còn yêu cầu gia đình ông ký xác nhận là ông Kình chết ở đồng Sênh nhưng họ không ký. Điều này có thể là một kịch bản đã được dàn dựng trước là các đối tượng đã chống đối, làm chết cán bộ và bị bắn chết tại cánh đồng Sênh; tuy nhiên, sau đó kịch bản đã được thay đổi. Yêu cầu của chính quyền địa phương xã Đồng Tâm rõ ràng đã mâu thuẫn hoàn toàn với những lời khai của các chiến sỹ công an khi họ cũng đã khai ông Kình bị chết tại nhà riêng của ông sau khi bị bắn 2 phát súng (các bút lục lời khai của các chiến sỹ công an Đặng Việt Quảng, Nguyễn Hữu Luyện, Nguyễn Tuấn Anh,...).

6. Bản án sơ thẩm:

Tại trang 22 của Bản án sơ thẩm nêu: Khi lực lượng Công an phá khóa cửa ngách (cửa vào khu bếp) thì phát hiện Kình đứng sát cửa ra vào phòng ngủ phía trong, mặt hướng chếch ra phía cửa chính, lưng quay về phía cửa ngách, trên tay phải của Kình đang cầm 01 quả lựu đạn và hô “Tao cho nổ chúng mày chết”. Tổ công tác đã sử dụng súng nhằm hướng về phía đối tượng, cách vị trí của Kình khoảng 02 - 2,5m và nổ súng 02 lần, làm Kình bị thương ở vùng lưng và ngã vào trong phòng, đầu hướng vào trong, chân hướng ra cửa phòng. Ngay lúc này 01 chó nghiệp vụ lao vào phòng cắn vào đầu gối chân trái của Kình và lôi ra ngoài phòng khách tầng một. Khi lực lượng Công an tiến hành áp sát thì thấy Kình đã chết trong tư thế nằm ngửa, trên tay phải của Kình vẫn cầm 01 quả lựu đạn (Cơ quan Công an đã thu giữ quả lựu đạn trên tay phải Lê Đình Kình).

7. Phân tích, kiến nghị:

Theo bản Kết luận điều tra số 210/KLĐT-PC01 (Đ3) ngày 05/06/2020 của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội và bản Cáo trạng số 241/CT-VKS-P2 ngày 24/06/2020 của VKSND thành phố Hà Nội cho rằng ông Kình bị bắn hai phát từ phía sau lưng, cách chừng 2 - 2,5m, nhưng kết quả khám nghiệm tử thi cho thấy, hai vết thương phía trước ngực tròn nhỏ, không có xây xát nhưng hai vết thương sau lưng lớn hơn, bờ mép vết thương nham nhở chứng tỏ đạn được bắn từ hướng trực diện, từ trước ra sau và loại đạn là loại đạn chạm nổ nên vết thương đạn xuyên qua phía sau sẽ lớn hơn phía vào. Điều này cũng trùng hợp với nội dung lời khai của bị can Bùi Viết Hiểu tại phiên tòa, ông Kình bị bắn ngay trước mặt ông Hiểu người bắn đứng trước ông Kình khoảng 1m, nòng súng to như cổ tay, nhắm thẳng vào ngực ông Kình, bắn trực diện chứ không phải bắn từ phía sau. Ông Kình ngã xuống, chết trước mặt tôi, sau đó chó nghiệp vụ vào kéo xác ông Kình đi. Như vậy, cần xác định rõ việc ông Kình có thực sự thực hiện hành vi chống trả lực lượng chức năng hay không và việc bắn chết ông Kình đã đúng quy định pháp luật hay chưa.

Làm rõ sự mâu thuẫn trong nội dung bản Kết luận điều tra, Cáo trạng về hiện trường vụ án liên quan tới hành vi của bị cáo Bùi Viết Hiểu, ông Lê Đình Kình, tới cái chết của ông Lê Đình Kình và các vết thương trên người bị cáo Bùi Viết Hiểu. Theo lời khai của bị cáo Bùi Viết Hiểu và hồ sơ có trong vụ án, đủ cơ sở để chứng minh ông Kình bị bắn trực diện từ phía trước và đó là phát bắn gây nên cái chết cho ông.

Nếu xét theo như kết luận của Công an thành phố Hà Nội và Cáo trạng của Viện KSND thành phố Hà Nội đưa ra, việc tiêu diệt ông Kình là cần thiết và đúng pháp luật. Tuy nhiên, cần xem xét lại thực tế rằng, kể từ sau khi bị đánh gãy chân vào năm 2017, ông Kình chủ yếu ngồi xe lăn do ông Nguyễn Đức Chung - Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội tặng. Thời gian sau này (khoảng vài tháng trước khi xảy ra sự kiện ngày 09/01/2020), ông Kình đã không cần dùng tới xe lăn nhưng việc đi lại phải chống gậy do tuổi cao sức yếu; do vậy, việc cho rằng ông Kình một tay giữ cây gậy sắt để giữ thăng bằng, một tay cầm dao tuýp, một tay cầm lựu đạn để tấn công lực lượng chức năng là thiếu cơ sở thực tế vì khi đó ông đồng thời phải có 3 cánh tay mới đủ để thực hiện. Việc khẳng định ông Kình cầm vũ khí tấn công có thể chỉ là cơ sở để khẳng định việc bắn cụ là chính xác mà thôi chứ việc chứng minh thực tế có thể xảy ra hay không bằng cơ sở khoa học cần phải thực nghiệm hiện trường.

Liên quan đến cái chết của ông Kình, các cơ quan tiến hành tố tụng cấp sơ thẩm chưa hề làm rõ, mặc dù đã được các luật sư nhắc đến trong giai đoạn trước khi đưa vụ án ra xét xử, cũng như Đơn tố giác tội phạm của bà Dư Thị Thành (vợ của ông Kình). Dù bất kỳ tình huống nào xảy ra thì ông Lê Đình Kình cũng đã chết. Bộ luật Tố tụng hình sự quy định “Không ai được xem là có tội khi chưa có bản án có hiệu lực pháp luật của toà án”, do đó việc Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội và Viện KSND thành phố Hà Nội vội vàng quy kết “Hành vi của Lê Đình Kình đã phạm tội giết người theo quy định tại khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự” là trái quy định của pháp luật. Hơn thế nữa, từ cách quy chụp này dẫn tới cách sử dụng từ ngữ, cách xưng hô với một người già hơn 80 tuổi đời một cách miệt thị, coi thường là hành động thiếu văn hoá và tỏ rõ thái độ phân biệt đối xử của các cơ quan tiến hành tố tụng.

Tại phiên tòa sơ thẩm các Luật sư không đồng tình với việc vị chủ tọa phiên tòa không cho các luật sư đặt câu hỏi, tranh luận và đối đáp liên quan đến cái chết của ông Kình. Tuy nhiên trong Cáo trạng đã cáo buộc ông Kình phạm tội giết người thì các luật sư là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bà Dư Thị Thành có nghĩa vụ làm rõ vấn đề này nhưng không được vị chủ tọa chấp nhận.

Đối với các lời khai của những người dân có mặt tại nhà ông Kình tại thời điểm ông Kình bị bắn đều cho rằng ông Kình không cầm lựu đạn. Trong khi đó lực lượng Công an cũng có mặt tại thời điểm đó lại cho rằng ông Kình cầm trên tay quả lựu đạn khi bị bắn tử vong (lời khai giống nhau về từng câu chữ ghi lại trong bút lục lời khai). Những lời khai của tất cả các chiến sỹ công an có mặt hôm đó chứng kiến trước cái chết của ông Kình đều không khách quan, không có cơ sở tin cậy do họ là những người chủ động tấn công và nổ súng tiêu diệt ông Kình.

Ông Lê Đình Kình không phải là bị can, bị cáo trong bất kỳ một vụ án nào, cũng không phải chấp hành bất kỳ một biện pháp ngăn chặn nào trong tố tụng hình sự, vậy mà lực lượng công an và cơ động lại tấn công và xâm phạm chỗ ở của ông Kình. Mặt khác, ông Kình là công dân xã Đồng Tâm có tuổi Đảng cao, có địa chỉ cư trú rõ ràng thì không thể tiến hành bắt ông vào lúc nửa đêm được, điều này là hoàn toàn vi phạm quy định Hiến pháp và pháp luật.

Sự vi phạm nguyên tắc vô tư, khách quan: Trong vụ án này, chủ yếu các cán bộ, chiến sỹ Công an trực tiếp tham gia vào sự kiện xảy ra đêm 09/01/2020 thuộc lực lượng Công an thành phố Hà Nội. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra vụ án thì chính Công an thành phố Hà Nội lại là đơn vị trực tiếp tiến hành điều tra vụ án, vi phạm các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, không đảm bảo sự vô tư, khách quan khi tiến hành điều tra vụ án (Điều 21, Điều 49 BLTTHS năm 2015).

Rất nhiều người làm chứng, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ án nhưng không được Tòa án cấp sơ thẩm triệu tập họ tham gia phiên tòa với bất cứ tư cách gì. Công an thành phố Hà Nội - đơn vị trực tiếp và liên quan nhất đến vụ án này được Tòa án triệu tập với tư cách là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan (chỉ mang tính hình thức) nhưng không được Tòa án xét hỏi và cũng không được Tòa án chấp nhận cho các luật sư tiến hành hỏi khi đến lượt các luật sư hỏi.

Kiến nghị HĐXX triệu tập những người có liên quan tới các chết của ông Lê Đình Kình tới phiên toà để làm rõ việc quyết định bắn chết ông là đúng hay không, nó được chỉ đạo trong Kế hoạch 419A hay chỉ là phát sinh tại thời điểm đó; đồng thời cho những người này đối chất với bị cáo Bùi Viết Hiểu, người ở chung phòng và chứng kiến toàn bộ sự kiện ông Kình bị bắn chết và bản thân ông cũng bị bắn 2 phát nhưng may mắn thoát chết. Bên cạnh đó, nếu đủ cơ sở pháp lý, đề nghị Toà xem xét, chuyển hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền khởi tố vụ án “Giết người” theo Đơn tố giác và đề nghị khởi tố của bà Dư Thị Thành (là vợ của ông Lê Đình Kình).

(Trích ĐƠN KIẾN NGHỊ ngày 02/3/2021 của 14 luật sư bào chữa cho 6 bị cáo kháng cáo trong vụ án Đồng Tâm tại phiên phúc thẩm TANDCC tại Hà Nội xét xử từ ngày 8/3/2021).

Bắn vào người Dân nước mình là đỉnh cao nỗi Ô nhục quốc gia.

Những thiên thần Chu Đình - Agnes Chow vùng đất Phật Miến Điện và những phát đạn bắn thẳng vào đầu. “- Tao sẽ bắn nát sọ tụi bây !”

Tên sát thủ bắn tỉa tàn ác thuộc cảnh sát, quân đội Miến Điện được Trung Quốc hậu thuẫn đảo chính với súng ngắm tia hồng ngoại đã công khai đăng lời đe doạ giết người như vậy trên mạng Tiktok với những người trẻ Miến Điện xuống đường. Đó không hề chỉ là lời đe doạ - đó là lý do vì sao hầu hết các cô gái trẻ, chàng trai đều bị bắn chết vào đầu,

. Những viên đạn bắn thẳng từ họng súng sát thủ vào đầu, vào tim, vào ....Con người. Nơi nào cũng có. Đâu chỉ riêng ở đất nước Miến Điện.

.

Ba quốc gia Indonesia, Singapore và Malaysia đã có tiếng mạnh mẽ lên án cuộc đảo chính quân sự ngày 1/2 ở Naypyitaw với những lập luận rõ ràng. Những lời chỉ trích gay gắt của các nước cộng hòa hải đảo đã đưa ra đúng thời điểm và được quốc tế ủng hộ, phản ánh tầm nhìn chính trị xuyên suốt của ba nước này đối với hiện trạng cũng như tương lai của Myanmar.

Indonesia đã tỏ ra là nước đàn anh của khối và ngoại trưởng Retno Marsudi là phụ nữ duy nhất trong số các đồng nghiệp ở ASEAN. Bà nữ ngoại trưởng đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của vấn đề Myanmar đối với di sản ngoại giao của Hiệp hội. Thông qua chính sách ngoại giao con thoi của mình, bà Retno Marsudi đã tạo được không gian đối thoại, dù kết quả chỉ là đồng ý thảo luận về Myanmar, nhưng các bên vẫn giữ ý kiến của mình. Singapore vẫn nổi bật với vai trò cầm chịch trong quá trình thiết lập quỹ đạo cho toàn khối. Cả Thủ tướng Lý Hiển Long và Ngoại trưởng Vivien Balakrishnan đều đã xây dựng và giữ vững lập trường chống lại tập đoàn quân phiệt Myanmar và đã giành được nhiều lời khen ngợi nhờ khát vọng dân chủ của quốc đảo “bé hạt tiêu”.

Malaysia kêu gọi ASEAN phản ứng mạnh mẽ hơn đối với cuộc đảo chính ở Myanmar. Ngoại trưởng Hishamuddin Hussein đã đưa ra khá nhiều đề xuất để ASEAN và Myanmar tham khảo, bao gồm việc thành lập một “Troika ASEAN” về tình hình ở Myanmar. Indonesia, Singapore và Malaysia đều muốn thấy Liên hợp quốc phát huy vai trò dẫn dắt thông qua đặc phái viên của họ, bà Christine Schraner Burgener. Bà đặc phái viên là một sự “kết nối” tốt, vì bà được phép vào Myanmar để gặp gỡ tất cả các bên liên quan. Bà cũng có thể chuyển tải thông điệp của ba nước kêu gọi trả tự do cho những người bị giữ lại trong cuộc đảo chính.

- Cầm súng bắn vào người Dân nước mình là đỉnh cao nỗi Ô nhục quốc gia. ( Lời của ngoại trưởng Singaporre.

.

Vietnam....?

.

Tính đến ngày 4/3 là ngày đẫm máu nhất ở Myanmar: Ít nhất 38 người biểu tình thiệt mạng.

Cô bé 19 tuổi tử nạn trong cuộc biểu tình đẫm máu

Nhận thức được sự nguy hiểm, Kyal Sin, được biết đến với cái tên Angel, đã viết trên Facebook vài ngày trước đó:

"Tôi thuộc nhóm máu A. Nếu tôi có mất mạng, xin hãy quyên góp giác mạc và nội tạng của tôi cho những người cần nó."

Cô ngã xuống khi mặc một chiếc áo phông có dòng chữ "Mọi thứ sẽ ổn".

Đám đông tề tựu ở Mandalay hôm thứ Năm để dự tang lễ của cô. Những lời ca tụng ngập tràn trên mạng xã hội, nhiều người gọi cô là người hùng.

CỨ NHƯ THẾ NÀY MÃI NHÉ…

Thơ Hoàng Quỳnh Loan

.

Mình cứ như thế này mãi nhé nghe anh
Cứ mơ hồ trong cái ranh giới nửa yêu, nửa bạn
Để mọi thứ rồi cứ vẹn nguyên chẳng bao giờ nứt rạn
Để chúng mình chẳng bao giờ nghĩ đến chuyện mất nhau

Mình cứ như thế này mãi nhé để khỏi đau
Để khỏi thấy có ngày vì nhau mà ta làm tổn thương người khác
Lá trầu thì xanh, màu vôi thì bạc
Lời thơ nàng Xuân Hương còn vọng đến bây giờ

Mình cứ như thế này mãi nhé ở trong mơ
Một ánh mắt nồng nàn sẽ khiến lòng ta xao xuyến mãi
Chỉ một chút ngập ngừng trong lời nói thôi cũng khiến ta ái ngại
Vồng ngực bình yên kia trong mơ ta vẫn có thể úp mặt vào

Mình cứ thế này mãi nhé, chẳng làm sao
Một chút quan tâm, lắng lo sẽ càng trở nên lãng mạn
Nếu ta vượt qua cái tận cùng của giới hạn
Đã chắc gì lòng ta thật sự thấy bình yên

Chúng mình cứ thế này mãi nhé thật an nhiên
Như hai đường thẳng song song chẳng bao giò gặp nhau tại một điểm
Nhưng tự đáy lòng ta hiểu rằng mình vẫn đang tìm kiếm
Nửa của mình cho dù biết rằng chẳng thể thuộc về nhau

Chính mình cứ như thế này mãi nhé đến về sau
Sẽ chẳng nhói lòng nếu một trong hai ta vô tình đi lạc
Sẽ chẳng chông chênh khi một trong hai ta rẽ sang con đường khác
Sẽ chẳng thấy bận lòng khi ta vô tình hay cố ý lướt qua nhau

Và
Chúng mình cứ thế này mãi nhé để…. còn nhau…

Trong nghĩa trang.

Người hạnh phúc và người đau khổ

Đều gặp nhau trắng toát ở nơi này

Đều dài rộng như nhau vuông cỏ biếc

Đều ấm lạnh như nhau trong hơi gió heo may ...

Bình minh trên vịnh Nhatrang

.

Ôi thiên nhiên, cám ơn người nhân hậu

Những so le, người kéo lại cho bằng

Ít nhất cũng là khi nằm xuống

Trong mảnh gỗ rừng, dưới một vầng trăng ...

Những nấm đất lặng thinh như trăm ngàn nấm đất

Ai hay đâu, đây là những con người

Với bời bời nỗi niềm tâm sự

Đến bây giờ có lẽ cũng chưa nguôi ...

Tôi đi giữa nổi chìm bao số phận

Người xưa vẫn đây mà, có xa cách chi đâu

Tôi thầm gọi. Sao không ai lên tiếng

Chỉ hoang vắng dưới chân và sương khói trên đầu ...

Cháu bé nào đây, vài tháng tuổi

Rợn mình nghe tiếng gió khóc u oa

Một cái với tay giữa lưng chừng trời đất

Cõi đời này thôi thế đã đi qua...

Và em gái xinh tươi, hiền dịu

Bao trái ngọt chín vì em, em đã nhận được gì?

Tấm áo hoa chờ em vào tiệc cưới

Có ai ngờ thành áo liệm lúc em đi ...

Cụ già từ nơi đâu không rõ

Lặn lội tìm ai về thành phố xa xôi

Rồi vấp ngã trước một tia nắng quái

Con cháu, anh em là sỏi đá quê người ...

Trời rộng vô cùng, đất cũng rộng vô cùng

Bởi khoảng trống mỗi con người bỏ lại

Cái khoảng trống nhỏ nhoi bằng chính vóc họ thôi

Mà cả thế giới này không sao bù nổi ...

Cái chết vẫn rình ta sau từng ngưỡng cửa

Cua đường hẹp, chiều mưa, vài sải nước gần bờ

Ta chả là gì giữa bốn bề bất trắc

Chỉ tích tắc khôn lường ta đã hoá người xưa...

Ta đâu muốn ví đời mình cùng ngọn cỏ

Ngọn cỏ yếu mềm, ngọn cỏ nhỏ nhoi

Nhưng khi ta đã nằm dưới mộ

Cỏ vẫn xanh biêng biếc ở bên trời...

Trước thiên nhiên, con người như khách trọ

Như ảo ảnh chập chờn, thoáng đến, thoáng lìa xa

Chúng ta sống bên nhau, dẫu năm này tháng khác

Thì cũng vẫn chỉ là một thoáng giữa sân ga...

Mặt trời lặn, mặt trời còn mọc lại

Ngôi sao rụng vào đêm vĩnh viễn chẳng luân hồi

Ta nghe tiếng rì rầm của những hàng bia đá

Con người ơi! Hãy thương lấy Con Người...

Thơ Trần Đăng Khoa ( 1982 ) . Nếu một mai tôi có bay lên trời ! > https://www.youtube.com/watch?v=V1v5mAOgTJg

Chiều Tây Nhatrang

 

ALEXANDRE YERSIN

 (22/9/1863 - 1/3/1943)

Là bác sĩ y khoa,nhà vi khuẩn học,nhà khoa học,nhà thám hiểm người Pháp gốc Thụy Sỹ

NGUYÊN TIÊU

TIẾT NGUYÊN TIÊU.

Thơ cho hiền nhỉ....

.

ĐÊM TRĂNG

-------------

Tác giả: Kim Dung/ Kỳ Duyên

.

Đã thấy hương hoa trong gió đông

Đã thấy yêu thương nở rất gần

Đã thấy thanh âm ngọc ngà tỏa

Đêm trắng đêm ngan ngát đợi xuân

Anh đã ngủ ngon hay còn thao thức

Ngả nghiêng say trong nỗi nhớ tràn trề

Một đầu dây với cung đàn muôn điệu

Tơ tình nào gẩy dạ khúc yêu mê

Đâu biết những gì đời người được mất

Tháng năm dài ta từng lãng quên nhau

Quên ca dao vầng mây trắng đội đầu

Chợt ngậm ngùi những nắng mưa dâu bể

Những đớn đau những nổi chìm nhân thế

Bỗng ùa về trong khúc hát đơn côi

Phút lặng im gặp nhau không nói nên lời

Nhưng em biết trong nhau ta đã đến

Hoa tường vi mảnh trời quê hiển hiện

Cứ ngắt xanh mê hoặc suốt cuộc đời

Cứ tha thiết như tên làng ai đã gọi

Đêm trắng ơi, đêm trắng vạn tinh khôi 

CHÂN DUNG QUYỀN LỰC

 " Vua " thời nay là có THẬT! Bàn dân thiên hạ lại cứ đinh ninh vua chúa đã diệt tiệt nọc ngay sau cách mạng Tháng Tám cơ! - Ăn cơm chúa - Múa tối ngày. U hơ...

Chán chẳng buồn chết.

Mịa. Không hỉu pháp luật kiểu ...éo gì thế nữa ??? .

  Tác giả Bát Phố- Nhà báo Nguyễn Bảo Sinh

Chồng cây !

 

Nghé mắt mà xem cây cụ trồng Mầm non vất vã to khiếp không

Biết đâu : non cây " già " hơn cả cụ

Đấy nà : Dời cây kheo khéo chồng

Luật hải cảnh Trung Quốc làm tăng nguy cơ đụng độ ở Biển Đông

 > https://vietnamnet.vn/.../luat-hai-canh-trung-quoc-lam...

.

Đọc lại lịch sử xưa, đối chiếu, mới thấy Trung Hoa ngàn năm trước và hiện tại không có gì khác biệt, mặc dù vỏ bọc lúc là phong kiến, lúc là cộng sản, nhưng căn cơ vẫn là độc tài và mê cuồng bá quyền, sẵn sàng chà đạp bất kỳ ai ngăn cản tham vọng của họ.

Lịch sử đã qua, không chỉ để nhớ, mà còn để học biết đủ về nó. Ngày 17/2 hàng năm, người Việt vẫn nhắc nhau về ký ức đau thương và kinh hoàng, gây ra bởi một đế quốc hung tàn nằm cạnh đường biên giới. Nhưng hôm nay, lịch sử còn là lý do để mọi người nhìn kỹ hơn những gì đang đến, chuẩn bị cho những thảm kịch đang đến.

Những xung đột mới, có thể không đến từ đất liền, mà từ biển, đặc biệt từ ngày 1/2/2021, khi Luật Hải Cảnh của Trung Quốc có hiệu lực. Mơ hồ và bao trùm, luật này có 84 điều và 11 chương, cho phép các tàu hải cảnh Trung Quốc có quyền bắn, truy đuổi, bắt giữ… tất cả những tàu thuyền bị coi là vi phạm phía trong và trên vùng biển nằm trong quyền tài phán của nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa. Nhưng cụ thể các nơi như vậy thì không được liệt kê. Hay nói cách khác, Bắc Kinh đang hợp pháp hóa chủ quyền đường chín đoạn của họ bằng vũ lực.

Cách nói mơ hồ này cũng đang gán cho việc cảnh sát biển Trung Quốc có quyền hạn kiểm soát cả ADIZ (vùng nhận dạng phòng không trên biển). Hơn nữa điều 12 của luật này còn tự cho phép các tàu hải cảnh có thể kiểm soát và ngăn chận các vụ đánh bắt, thu hoạch hải sản. Đây quả là cơn ác mộng của ngư dân Việt Nam, vì từ suốt nhiều thập niên qua, số tàu bị đâm, bị bắt và người chết vì các lực lượng từ nước Trung Quốc anh em trên biển Đông, dẫn đầu vẫn là ngư dân Việt.

Mà quả thật, không thể đoán, hay hiểu nổi, khi cuộc chiến 1979 kết thúc, sách giáo khoa Trung Quốc dạy rằng họ đã chiến thắng. Văn chương, kịch nghệ… của Trung Quốc được nhắc đến những chuyện này, nhưng ở Việt Nam, nơi thật sự đã đẩy lùi được cuộc xâm lược, thì chỉ có chút ít thông tin nơi sách giáo khoa, âm nhạc, hội họa… đề cập đến cuộc chiến tranh chống xâm lược của người dân Việt Nam, luôn bị cắt gọt kỹ lưỡng hay từ chối. Đến nay thì gần như xóa trắng.

Đặng Tiểu Bình, người chịu trách nhiệm hai cuộc xâm lăng đẫm máu 1979 và 1988 (Gạc Ma) thì được chính thức dịch sách, ca ngợi “Một trí tuệ siêu việt”, và lại còn tái bản. Còn tác phẩm Gạc Ma, Vòng tròn bất tử, nói về đảo bị cướp, về những người lính Việt Nam chết tức tưởi, thi hài không mang được về quê nhà, thì bị cắt, đình trệ, hơn mười năm chờ đợi rồi được phát hành, nhưng thu hồi ngay sau đó.

Chạnh lòng tự nghĩ. Có lẽ người Việt Nam không thiếu những người khao khát được sống, hành động và nối dài sự thật lịch sử, muốn không để cho máu xương cha ông bị đau tủi ở chốn vô danh. Nhưng điều đơn giản đó, không chỉ có lòng yêu nước là có thể làm được, hôm nay.

nguon Fb Khanh Nguyen

> https://vietnamnet.vn/.../duc-gui-tau-chien-den-bien-dong...

NGƯỜI ĐI, LINH HỒN Ở LẠI ...

Tuấn Khanh
.

Ta về như lá rơi về cội

Bếp lửa nhân quần ấm tối nay

Chén rượu hồng đây xin rót xuống

Giải oan cho cuộc biển dâu này

Chúng tôi chọn những ngày cuối năm để leo lên ngọn đồi lịch sử Charlie, bởi vào lúc này thời tiết không quá khắc nghiệt để lần mò được đến nơi. Mang theo trong chuyến đi, những thứ quan trọng nhất là rượu, hoa và nhang: quà cho những người mà thế hệ chúng tôi chưa từng biết mặt.

Máu xương người Việt…

Khác với việc thắp nhang ở nghĩa trang quân đội Biên Hòa, nay nằm trong địa phận tỉnh Bình Dương, đường đi nghĩa trang không khó nhưng lại phải chịu sự dòm ngó và hạch hỏi của nhóm gác cổng do công an địa phương cắt đặt, còn đường đi đến đồi Charlie chỉ có núi rừng, vài tấm bảng chỉ đường phủ đầy bụi đỏ. Thi thoảng trên đường có bắt gặp vài người dân tộc Jarai hay Sedang.

Charlie là một chóp đồi cao nằm giữa ba huyện Sa Thầy, Đắk Tô và Ngọc Hồi, thuộc tỉnh Kon Tum. Đường đi đến đó cheo leo và trắc trở. Chúng tôi đoán là trước năm 1975, hầu hết cuộc chuyển quân đều dựa trên không vận mới có thể nhanh và an toàn. Người Việt trong vùng gọi là Sạc-Li, dựa theo âm tiếng Anh, mà trong chiến tranh Việt Nam, cứ điểm cao 900m so với mặt nước biển được quân đội đặt tên, tạo thành tuyến phòng thủ và quan sát khu vực ngã ba Đông Dương. Nơi đây còn là vùng bảo vệ cho sân bay quân sự Phượng Hoàng và bản doanh bộ Tư lệnh Hành quân Sư đoàn 22 Bộ binh ở Tân Cảng của miền Nam.

Việc đặt tiểu đoàn 11 nhảy dù Quân lực Việt Nam Cộng Hòa trấn giữ ở đồi Charlie là một sự khó chịu vô cùng đối với quân Bắc Việt, vì mọi cuộc chuyển quân ở ngã ba Đông Dương hay từ Bắc vào, qua ngã này, đều có thể bị phát hiện. Cho nên, trong cuộc tổng tiến công năm 1972 của quân đội Bắc Việt, cùng với một phần của Mặt trận Giải phóng miền Nam, đồi Charlie là mục tiêu cần phải bị xóa sổ. Cái gai cần phải nhổ cho đường tiến quân thuận tiện từ Tây Nguyên xuống đồng bằng miền Nam.

Mùa hè 1972, người ta gọi đó là mùa hè đỏ lửa. Đỏ lửa là bởi sự nóng bức của thiên nhiên, cộng thêm súng đạn bay khắp nơi trong một cuộc tương tàn nhân danh giải phóng của chủ nghĩa cộng sản. Không có số liệu chính xác nào nói về thương vong của cả hai bên ở đồi Charlie, nhưng dựa trên phần sử liệu được công bố thì phía Việt Nam Cộng Hòa có tiểu đoàn 11 Song kiếm Trấn ải (tạm tính khoảng hơn 600 người) đối đầu với quân của sư đoàn 320 Bắc Việt (tạm tính khoảng gần hơn 7,000 người), chưa kể phía lực lượng Mặt trận Giải Phóng Miền Nam không được công bố, thì con số ít nhất thiệt mạng sau khi máy bay B-52 bỏ bom rải thảm tái chiếm, những thanh niên Việt Nam của cả hai bên thiệt mạng, ít ra cũng phải là 4,000 đến 5,000 người trong trận đó.

Điều đó, có nghĩa rằng chuyến đi mất gần ba tiếng di chuyển lên đến đỉnh đồi của chúng tôi, nơi đâu cũng có máu xương người Việt. Từng viên đá, từng khúc quanh, từng ngọn cây… chắc đều giữ lại phần bí mật nhất chưa bao giờ được kể lại về số phận không chỉ của từng con người, mà của một dân tộc phải chịu điêu linh vì cuộc chiến tranh màu lý tưởng cộng sản.

Ngọn đồi Charlie xanh mướt và lặng lẽ giữa thông xanh, trời mây và gió se sắt lạnh. Đầu ngõ vào cầu treo dẫn đến chân đồi, chính quyền địa phương đến hôm nay cũng chưa dám ghi rõ ràng về cuộc chiến này, mà chỉ đơn giản là “Di tích lịch sử của điểm cao 1015 Charlie và 1049 Delta” – khác với giọng điệu thường đắc thắng và kiêu ngạo sau 1975, khi mà những di tích thường có thêm các tấm bia ngợi ca sự anh dũng của quân đội Bắc Việt. Nhưng ở Charlie, mất mát quá lớn có thể là điều nhà cầm quyền ngại ngùng không muốn nhắc tới. Hàng năm không chỉ có những chuyến xe từ Bắc vào Charlie để viếng người thân sinh Bắc tử Nam, mà chính người miền Nam đứng trên ngọn đồi ấy cũng ngậm ngùi: Ai, điều gì… đã xô đẩy khiến cho máu xương Việt Nam chia lìa và chôn vùi thảm khốc đến vậy?

“Đi thăm ông Trung tá Bảo à?”

Chúng tôi đi xe máy, sáu người chở nhau và tận dụng mọi sức lực tay chân để có thể đến đỉnh đồi, trước khi trời sụp tối. Có đoạn phải vừa nổ máy xe, vừa đẩy, có đoạn vứt bớt đồ lại vì quá mệt, mang vác không nổi. Đoạn đường vừa tạm hết lầy sau mùa mưa, lại khô, trơn và nhiều ổ gà và đá vụn. Mọi người trong đoàn có lúc mệt đến mức hoa mắt, tay chân bủn rủn, thở không được vì không khí ngày càng loãng. Anh B., người khỏe nhất trong nhóm, có lúc đứng lại chắp tay và cầu nguyện “Đã đến được đây, mấy anh phải giúp tụi em đến nơi thắp hương mời rượu cho mấy anh”.

Đã 45 năm rồi. Những ngôi mộ, nếu có, thì giờ cũng đã um tùm cỏ lau. Thịt xương cũng đã là rêu bụi. Chiến địa đã trở thành rừng xanh bao phủ trên núi, ôm kín mọi nỗi lòng. Đó là chưa nói nhiều thế hệ đã đi qua, không biết, hoặc bị tuyên truyền bóp méo tin tức về những người lính Việt Nam Cộng Hòa ở đây. Vậy mà mấy lần, gặp một người Jarai hay Sedang, thấy chúng tôi hồng hộc thở trên đường, họ cười thân thiện và hỏi “đi thăm ông Trung tá Bảo à?”.

Lạ lùng. Sao họ lại biết Trung tá Bảo nhỉ? Thậm chí bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh có tên Người ở lại Charlie cũng không nhắc gì về tên của người chỉ huy tiểu đoàn Song kiếm Trấn ải này. Dù sau khi tử trận ở Charlie, Trung tá Nguyễn Đình Bảo (1936-1972) được truy phong đại tá, nhưng dân trong vùng vẫn nhớ về một vị Trung tá, giữa hàng ngàn người đã gửi lại hình hài ở nơi này.

Người ở lại Charlie

Trận chiến Charlie diễn ra trong một tuần, dữ dội. Quân đội Bắc Việt được điều động tiến vào Nam, số trang bị và nhân lực được kể là gấp sáu lần quân Việt Nam Cộng Hòa trấn giữ. Một người lính miền Nam phải chống cự với 6-7 người lính miền Bắc. Pháo kích và tiến công biển người diễn ra cấp tập trong ba ngày đầu. Đạn pháo kích đã khiến Trung tá Nguyễn Đình Bảo tử trận vào ngày thứ hai (12-4-1972), các chỉ huy nối nhau thay quyền kiểm soát cũng tử trận liên tục.

Không chỉ tấn công mà mục tiêu của sư đoàn 320 còn là tiêu diệt cho được tiểu đoàn Song Kiếm Trấn Ải (theo nhà văn Phan Nhật Nam thì sau trận đồi Charlie, tiểu đoàn này mất 400 quân nhân) nên quân Bắc Việt bao vây và chặn đường mọi ngã. Thậm chí súng phòng không Bắc Việt còn được chuẩn bị để ngăn không cho trực thăng tiếp viện. Sau khi không còn đạn dược và lương thực, những quân nhân Việt Nam Cộng Hòa còn lại đã rút lui, nhường đường cho tốp máy bay B-52 bỏ bom hủy diệt toàn bộ phần Sư đoàn 320 đang tràn lên ở đây. Charlie phút chốc thành bình địa, kể cả những bộ đội từ Bắc vào, cho đến những thân xác còn nằm lại của những quân nhân Việt Nam Cộng Hòa.

Mọi nỗ lực tấn công hao tổn về con người và súng đạn của phía quân chính quy Bắc Việt hoàn toàn thất bại. Có lẽ vì vậy mà trong wikipedia Việt ngữ nói về Sư đoàn 320, chiến sử Charlie đã không được ghi lại cũng như cũng cố ý không nhắc tới, trong các mục viết ca ngợi danh tiếng của Sư đoàn này.

Nói về trận đánh đó, vùng đất đó, nhà văn Phan Nhật Nam có viết trong bài Người ở lại Charlie: “Bi kịch không riêng đối với những người lính Tiểu Đoàn 11 Dù, qua lần đi khuất của Cố Đại Tá Nguyễn Đình Bảo – Nhưng cũng là bi kịch của mỗi thân phận Người Miền Nam hiện thực qua hy sinh xả kỷ của Người Lính, sự chịu đựng âm thầm của Người Vợ-Đứa Con Người Lính. Nỗi Đau kia hằng mới vì Nỗi Đau Luôn Là Nỗi Đau Chung, cùng với những dấu tích kỳ diệu miên viễn của Tình Yêu trong đời sống trần thế giới hạn của nhân sinh”. (trích)

Cuối năm 1972, quân đội Việt Nam Cộng Hòa có tổ chức dựng bia tưởng niệm trên đỉnh đồi để tưởng các quân nhân đã hy sinh trong cuộc chiến, và ghi nhớ nơi tử trận của Đại tá Nguyễn Đình Bảo. Nhưng rồi sau 1975, chính quyền địa phương theo lệnh từ Hà Nội đã cho đập phá tất cả. San bằng mọi thứ. Nhưng đáng ngạc nhiên, là chính nhà cầm quyền Bắc Việt cũng không hề dựng bất kỳ bia tưởng niệm nào cho hàng ngàn người lính của họ đã thiệt mạng ở nơi này.

Mãi cho đến giữa thập niên 1990, những đoàn thân nhân từ miền Bắc vào để viếng, nơi con em của họ đã để lại tuổi xuân trên ngọn đồi Charlie mới góp tiền cùng nhau dựng một bàn thờ, hương khói. Còn về những người miền Nam, không biết ai đó đã ùn một đống đất, tựa như một gò nhỏ, hay có thể là một nấm mộ tượng trưng cho những ai lên thắp hương cho Đại tá Nguyễn Đình Bảo và những quân nhân Việt Nam Cộng Hòa. Và dù rất khiêm tốn, không có bia hay chữ ghi chú nào, nhưng mọi người đều biết nếu thắp nhang cho những người miền Nam, thì đến đó.

Từ đỉnh đồi Charlie nhìn bao quát xuống phía dưới. Tháng Tư năm 1972, hàng ngàn quân Bắc Việt giấu mình để từ đó tấn công lên đỉnh đồi

Giải oan cho cuộc biển dâu này.

Khi cả nhóm loay hoay trên ngọn đồi, lúc chiều xuống đậm rồi, vẫn không biết là nơi nào để hướng đến, thì chính một người trẻ tuổi địa phương bất ngờ có mặt xuất hiện trên đó chỉ giúp, “nơi của ông Bảo”, hay nơi để viếng những người cùng ông ngã xuống, cũng vậy.

Hương bay theo gió, những cánh hoa vàng phất phơ trên cỏ. Tôi chợt nhớ đến phần cuối trong Đồi gió hú của Emily Bronte, rằng “dưới những cành hoa phất ấy, những người nằm dưới nấm mộ ấy có thật sư yên nghỉ không?”. Không có ai trả lời tôi suy nghĩ đó, chỉ có tiếng gió rít qua từng hồi như tiếng thở than.

Con đường xuống núi nguy hiểm và khó khăn hơn cả lúc đi lên, vì chung quanh là bóng tối, đường lầy với cát khô và đầy khúc quanh đốc xuống thẳng đứng. Nhưng bên cạnh chuyện việc lo lắng đi ra, ai cũng mang theo một cảm giác kỳ lạ. Trận chiến Charlie lại sống động như mới hôm qua, những người Việt Nam nổ súng vào nhau như vẫn còn nghe tiếng đạn bay. Rừng núi âm u như vẫn chực chờ những cái chết vô định. Chúng tôi cảm nhận được hết mọi thứ và ngồi lại, kể với nhau khi ra đến bên ngoài.

Ký ức thường rồi dần sẽ phai mờ, sự khốc liệt của chiến tranh, máu và nước mắt rồi cũng khô cạn. Nhưng anh hùng tử, khí hùng bất tử, cái chết vì chính nghĩa bảo vệ miền đất tự do của những thanh niên miền Nam Việt Nam quyết bảo vệ vùng đất của mình vẫn được nhớ đến, vẫn phảng phất trong hương gió núi vùng Dakto, trong lời hát, bất ngờ hiện ra vào chiều sẩm tối ở đồi Charlie, khiến chúng tôi gai người – sự linh thiêng của núi sông là đây, của cha anh là đây, của nghịch cảnh tương tàn vì tham vọng cơ đồ là đây.

V., một người trong nhóm thắp hương trên đỉnh đồi vào lúc chiều tà, từng người trong nhóm đi viếng đều có lời cầu nguyện riêng của mình trong phút giây thiêng liêng đó.

Đi trong đoàn có hai sư thầy trẻ, vừa là bạn tín ngưỡng, vừa là người đồng chí hướng. Nhang được đốt lên, hoa được đặt xuống mặt đất bằng. Chai rượu trắng được rót xuống cùng những lời cầu nguyện khác nhau. Anh V., đứng thẳng dáng gầy, tay chắp nhang ngang mày im lặng. Sự tôn nghiêm của anh làm hơi rượu như nồng hơn, sẻ chia như những vần thơ của Tô Thùy Yên:

Ta về như lá rơi về cội

Bếp lửa nhân quần ấm tối nay

Chén rượu hồng đây xin rót xuống

Giải oan cho cuộc biển dâu này

Giờ thì không có ai là kẻ thù, cần diệt trừ và không có nơi chốn nào, cần phải bị giải phóng. Chỉ có những con người nằm lại với nhau, xương thịt nằm lại trên cùng một mảnh đất, cùng ngửa mặt lên bầu trời đêm của ngọn đồi Charlie để thấy thương đau là tên gọi chung của tất cả. Tất cả thịt xương Việt Nam đã đến, đã hư không, chỉ còn linh hồn ở lại.

Chắc chắn rồi chúng tôi sẽ trở lại, rót rượu cho mọi người, không phân biệt là ai. Vì như có một lời hứa âm vang trong tim với những con người đã đến,

Tháng 12-2020

Nhạc sĩ Tuấn Khanh